|| విద్యాప్రదానమ్ ||
తథా వసిష్ఠే బ్రువతి రాజా దశరథః సుతమ్ |
ప్రహృష్టవదనో రామమాజుహావ సలక్ష్మణమ్ || ౧ ||
కృతస్వస్త్యయనం మాత్రా పిత్రా దశరథేన చ |
పురోధసా వసిష్ఠేన మంగలైరభిమంత్రితమ్ || ౨ ||
స పుత్రం మూర్ధ్న్యుపాఘ్రాయ రాజా దశరథః ప్రియమ్ |
దదౌ కుశికపుత్రాయ సుప్రీతేనాంతరాత్మనా || ౩ ||
తతో వాయుః సుఖస్పర్శో విరజస్కో వవౌ తదా |
విశ్వామిత్రగతం దృష్ట్వా రామం రాజీవలోచనమ్ || ౪ ||
పుష్పవృష్టిర్మహత్యాసీద్దేవదుందుభినిఃస్వనైః |
శంఖదుందుభినిర్ఘోషః ప్రయాతే తు మహాత్మని || ౫ ||
విశ్వామిత్రో యయావగ్రే తతో రామో మహాయశాః |
కాకపక్షధరో ధన్వీ తం చ సౌమిత్రిరన్వగాత్ || ౬ ||
కలాపినౌ ధనుష్పాణీ శోభయానౌ దిశో దశ |
విశ్వామిత్రం మహాత్మానం త్రిశీర్షావివ పన్నగౌ |
అనుజగ్మతురక్షుద్రౌ పితామహమివాశ్వినౌ || ౭ ||
తదా కుశికపుత్రం తు ధనుష్పాణీ స్వలంకృతౌ |
బద్ధగోధాంగులిత్రాణౌ ఖడ్గవంతౌ మహాద్యుతీ || ౮ ||
కుమారౌ చారువపుషౌ భ్రాతరౌ రామలక్ష్మణౌ |
అనుయాతౌ శ్రియా జుష్టౌ శోభయేతామనిందితౌ || ౯ || [దీప్త్యా]
స్థాణుం దేవమివాచింత్యం కుమారావివ పావకీ |
అధ్యర్ధయోజనం గత్వా సరయ్వా దక్షిణే తటే || ౧౦ ||
రామేతి మధురాం వాణీం విశ్వామిత్రోఽభ్యభాషత |
గృహాణ వత్స సలిలం మా భూత్కాలస్య పర్యయః || ౧౧ ||
మంత్రగ్రామం గృహాణ త్వం బలామతిబలాం తథా |
న శ్రమో న జ్వరో వా తే న రూపస్య విపర్యయః || ౧౨ ||
న చ సుప్తం ప్రమత్తం వా ధర్షయిష్యంతి నైరృతాః |
న బాహ్వోః సదృశో వీర్యే పృథివ్యామస్తి కశ్చన || ౧౩ ||
త్రిషు లోకేషు వై రామ న భవేత్సదృశస్తవ |
న సౌభాగ్యే న దాక్షిణ్యే న జ్ఞానే బుద్ధినిశ్చయే || ౧౪ ||
నోత్తరే ప్రతివక్తవ్యే సమో లోకే తవానఘ |
ఏతద్విద్యాద్వయే లబ్ధే భవితా నాస్తి తే సమః || ౧౫ ||
బలా చాతిబలా చైవ సర్వజ్ఞానస్య మాతరౌ |
క్షుత్పిపాసే న తే రామ భవిష్యేతే నరోత్తమ || ౧౬ ||
బలామతిబలాం చైవ పఠతస్తవ రాఘవ |
[* గృహాణ సర్వలోకస్య గుప్తయే రఘునందన | *]
విద్యాద్వయమధీయానే యశశ్చాప్యతులం త్వయి || ౧౭ ||
పితామహసుతే హ్యేతే విద్యే తేజఃసమన్వితే |
ప్రదాతుం తవ కాకుత్స్థ సదృశస్త్వం హి ధర్మిక || ౧౮ ||
కామం బహుగుణాః సర్వే త్వయ్యేతే నాత్ర సంశయః |
తపసా సంభృతే చైతే బహురూపే భవిష్యతః || ౧౯ ||
తతో రామో జలం స్పృష్ట్వా ప్రహృష్టవదనః శుచిః |
ప్రతిజగ్రాహ తే విద్యే మహర్షేర్భావితాత్మనః || ౨౦ ||
విద్యాసముదితో రామః శుశుభే భూరివిక్రమః |
సహస్రరశ్మిర్భగవాన్ శరదీవ దివాకరః || ౨౧ ||
గురుకార్యాణి సర్వాణి నియుజ్య కుశికాత్మజే |
ఊషుస్తాం రజనీం తీరే సరయ్వాః సుసుఖం త్రయః || ౨౨ ||
దశరథనృపసూనుసత్తమాభ్యాం
తృణశయనేఽనుచితే సహోషితాభ్యామ్ |
కుశికసుతవచోఽనులాలితాభ్యాం
సుఖమివ సా విబభౌ విభావరీ చ || ౨౩ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే బాలకాండే ద్వావింశః సర్గః || ౨౨ ||