అథాతశ్చాక్షుషీం పఠిత సిద్ధవిద్యాం చక్షూరోగహరాం వ్యాఖ్యాస్యామః | యచ్చక్షూరోగాః సర్వతో నశ్యంతి | చక్షుషీ దీప్తిర్భవిష్యతీతి ||
వినియోగః –
తస్యాశ్చాక్షుషీవిద్యాయాః అహిర్బుధ్న్య ఋషిః | గాయత్రీ ఛందః | సూర్యో దేవతా | చక్షూరోగనివృత్తయే జపే వినియోగః ||
మంత్రాః-
ఓం చక్షుశ్చక్షుశ్చక్షుస్తేజః స్థిరో భవ | మాం పాహి పాహి | త్వరితం చక్షూరోగాన్ శమయ శమయ | మమ జాతరూపం తేజో దర్శయ దర్శయ | యథాహం అంధో న స్యాం తథా కల్పయ కల్పయ | కల్యాణం కురు కురు | యాని మమ పూర్వజన్మోపార్జితాని చక్షుః ప్రతిరోధక దుష్కృతాని సర్వాణి నిర్మూలయ నిర్మూలయ |
ఓం నమః చక్షుస్తేజోదాత్రే దివ్యాయ భాస్కరాయ | ఓం నమః కరుణాకరాయాఽమృతాయ | ఓం నమః సూర్యాయ | ఓం నమో భగవతే సూర్యాయాక్షితేజసే నమః | ఖేచరాయ నమః | మహతే నమః | రజసే నమః | తమసే నమః | అసతో మా సద్గమయ | తమసో మా జ్యోతిర్గమయ | మృత్యోర్మా అమృతం గమయ | ఉష్ణో భగవాన్ శుచిరూపః | హంసో భగవాన్ శుచిరప్రతిరూపః |
ఫలశృతిః –
య ఇమాం చక్షుష్మతీం విద్యాం బ్రాహ్మణో నిత్యమధీతే న తస్యాక్షిరోగో భవతి | న తస్య కులే అంధో భవతి | అష్టౌ బ్రాహ్మణాన్ గ్రాహయిత్వా విద్యాసిద్ధిర్భవతి |
సూర్యస్మరణ –
ఓం విశ్వరూపం ఘృణినం జాతవేదసం హిరణ్మయం పురుషం జ్యోతీరూపం తపంతమ్ | విశ్వస్య యోనిం ప్రతపంతముగ్రం పురః ప్రజానాముదయత్యేష సూర్యః ||
ఓం నమో భగవతే ఆదిత్యాయ అక్షితేజసే అహోవాహిన్యహోవాహినీ స్వాహా | ఓం వయః సుపర్ణా ఉపసేదురింద్రం ప్రియమేధా ఋషయో నాధమానాః | అపధ్వాంతమూర్ణూహి పూర్ధి చక్షుర్ముముగ్ధ్యస్మాన్నిధయేవ బద్ధాన్ | పుండరీకాక్షాయ నమః | పుష్కరేక్షణాయ నమః | అమలేక్షణాయ నమః | కమలేక్షణాయ నమః | విశ్వరూపాయ నమః | మహావిష్ణవే నమః |
ఇతి చాక్షుషోపనిషత్ |
[ పాఠాంతరం – ఓం నమో భగవతే ఆదిత్యాయ సూర్యాయాహోవాహిన్యహోవాహినీ స్వాహా | ]