మోహాంధకారనివహం వినిహంతుమీడే
మూకాత్మనామపి మహాకవితావదాన్యాన్ ।
శ్రీకాంచిదేశశిశిరీకృతిజాగరూకాన్
ఏకామ్రనాథతరుణీకరుణావలోకాన్ ॥1॥
మాతర్జయంతి మమతాగ్రహమోక్షణాని
మాహేంద్రనీలరుచిశిక్షణదక్షిణాని ।
కామాక్షి కల్పితజగత్త్రయరక్షణాని
త్వద్వీక్షణాని వరదానవిచక్షణాని ॥2॥
ఆనంగతంత్రవిధిదర్శితకౌశలానాం
ఆనందమందపరిఘూర్ణితమంథరాణామ్ ।
తారల్యమంబ తవ తాడితకర్ణసీమ్నాం
కామాక్షి ఖేలతి కటాక్షనిరీక్షణానామ్ ॥3॥
కల్లోలితేన కరుణారసవేల్లితేన
కల్మాషితేన కమనీయమృదుస్మితేన ।
మామంచితేన తవ కించన కుంచితేన
కామాక్షి తేన శిశిరీకురు వీక్షితేన ॥4॥
సాహాయ్యకం గతవతీ ముహురర్జనస్య
మందస్మితస్య పరితోషితభీమచేతాః ।
కామాక్షి పాండవచమూరివ తావకీనా
కర్ణాంతికం చలతి హంత కటాక్షలక్ష్మీః ॥5॥
అస్తం క్షణాన్నయతు మే పరితాపసూర్యం
ఆనందచంద్రమసమానయతాం ప్రకాశమ్ ।
కాలాంధకారసుషుమాం కలయందిగంతే
కామాక్షి కోమలకటాక్షనిశాగమస్తే ॥6॥
తాటాంకమౌక్తికరుచాంకురదంతకాంతిః
కారుణ్యహస్తిపశిఖామణినాధిరూఢః ।
ఉన్మూలయత్వశుభపాదపమస్మదీయం
కామాక్షి తావకకటాక్షమతంగజేతంద్రః ॥7॥
ఛాయాభరణే జగతాం పరితాపహారీ
తాటంకరత్నమణితల్లజపల్లవశ్రీః ।
కారుణ్యనామ వికిరన్మకరందజాలం
కామాక్షి రాజతి కటాక్షసురద్రుమస్తే ॥8॥
సూర్యాశ్రయప్రణయినీ మణికుండలాంశు-
లౌహిత్యకోకనదకాననమాననీయా ।
యాంతీ తవ స్మరహరాననకాంతిసింధుం
కామాక్షి రాజతి కటాక్షకలిందకన్యా ॥9॥
ప్రాప్నోతి యం సుకృతినం తవ పక్షపాతాత్
కామాక్షి వీక్షణవిలాసకలాపురంధ్రీ ।
సద్యస్తమేవ కిల ముక్తివధూర్వృణీతే
తస్మాన్నితాంతమనయోరిదమైకమత్యమ్ ॥10॥
యాంతీ సదైవ మరుతామనుకూలభావం
భ్రూవల్లిశక్రధనురుల్లసితా రసార్ద్రా ।
కామాక్షి కౌతుకతరంగితనీలకంఠా
కాదంబినీవ తవ భాతి కటాక్షమాలా ॥11॥
గంగాంభసి స్మితమయే తపనాత్మజేవ
గంగాధరోరసి నవోత్పలమాలికేవ ।
వక్త్రప్రభాసరసి శైవలమండలీవ
కామాక్షి రాజతి కటాక్షరుచిచ్ఛటా తే ॥12॥
సంస్కారతః కిమపి కందలితాన్ రసజ్ఞ-
కేదారసీమ్ని సుధియాముపభోగయోగ్యాన్ ।
కల్యాణసూక్తిలహరీకలమాంకురాన్నః
కామాక్షి పక్ష్మలయతు త్వదపాంగమేఘః ॥13॥
చాంచల్యమేవ నియతం కలయన్ప్రకృత్యా
మాలిన్యభూః శ్రతిపథాక్రమజాగరూకః ।
కైవల్యమేవ కిము కల్పయతే నతానాం
కామాక్షి చిత్రమపి తే కరుణాకటాక్షః ॥14॥
సంజీవనే జనని చూతశిలీముఖస్య
సంమోహనే శశికిశోరకశేఖరస్య ।
సంస్తంభనే చ మమతాగ్రహచేష్టితస్య
కామాక్షి వీక్షణకలా పరమౌషధం తే ॥15॥
నీలోఽపి రాగమధికం జనయన్పురారేః
లోలోఽపి భక్తిమధికాం దృఢయన్నరాణామ్ ।
వక్రోఽపి దేవి నమతాం సమతాం వితన్వన్
కామాక్షి నృత్యతు మయి త్వదపాంగపాతః ॥16॥
కామద్రుహో హృదయయంత్రణజాగరూకా
కామాక్షి చంచలదృగంచలమేఖలా తే ।
ఆశ్చర్యమంబ భజతాం ఝటితి స్వకీయ-
సంపర్క ఏవ విధునోతి సమస్తబంధాన్ ॥17॥
కుంఠీకరోతు విపదం మమ కుంచితభ్రూ-
చాపాంచితః శ్రితవిదేహభవానురాగః ।
రక్షోపకారమనిశం జనయంజగత్యాం
కామాక్షి రామ ఇవ తే కరుణాకటాక్షః ॥18॥
శ్రీకామకోటి శివలోచనశోషితస్య
శృంగారబీజవిభవస్య పునఃప్రరోహే ।
ప్రేమాంభసార్ద్రమచిరాత్ప్రచురేణ శంకే
కేదారమంబ తవ కేవలదృష్టిపాతమ్ ॥19॥
మాహాత్మ్యశేవధిరసౌ తవ దుర్విలంఘ్య-
సంసారవింధ్యగిరికుంఠనకేలిచుంచుః ।
ధైర్యాంబుధిం పశుపతేశ్చులకీకరోతి
కామాక్షి వీక్షణవిజృంభణకుంభజన్మా ॥20॥
పీయూషవర్షవశిశిరా స్ఫుటదుత్పలశ్రీ-
మైత్రీ నిసర్గమధురా కృతతారకాప్తిః ।
కామాక్షి సంశ్రితవతీ వపురష్టమూర్తేః
జ్యోత్స్నాయతే భగవతి త్వదపాంగమాలా ॥21॥
అంబ స్మరప్రతిభటస్య వపుర్మనోజ్ఞం
అంభోజకాననమివాంచితకంటకాభమ్ ।
భృంగీవ చుంబతి సదైవ సపక్షపాతా
కామాక్షి కోమలరుచిస్త్వదపాంగమాలా ॥22॥
కేశప్రభాపటలనీలవితానజాలే
కామాక్షి కుండలమణిచ్ఛవిదీపశోభే ।
శంకే కటాక్షరుచిరంగతలే కృపాఖ్యా
శైలూషికా నటతి శంకరవల్లభే తే ॥23॥
అత్యంతశీతలమతంద్రయతు క్షణార్ధం
అస్తోకవిభ్రమమనంగవిలాసకందమ్ ।
అల్పస్మితాదృతమపారకృపాప్రవాహం
అక్షిప్రరోహమచిరాన్మయి కామకోటి ॥24॥
మందాక్షరాగతరలీకృతిపారతంత్ర్యాత్
కామాక్షి మంథరతరాం త్వదపాంగడోలామ్ ।
ఆరుహ్య మందమతికౌతుకశాలి చక్షుః
ఆనందమేతి ముహురర్ధశశాంకమౌలేః ॥25॥
త్రైయంబకం త్రిపురసుందరి హర్మ్యభూమి-
రంగం విహారసరసీ కరుణాప్రవాహః ।
దాసాశ్చ వాసవముఖాః పరిపాలనీయం
కామాక్షి విశ్వమపి వీక్షణభూభృతస్తే ॥26॥
వాగీశ్వరీ సహచరీ నియమేన లక్ష్మీః
భ్రూవల్లరీవశకరీ భువనాని గేహమ్ ।
రూపం త్రిలోకనయనామృతమంబ తేషాం
కామాక్షి యేషు తవ వీక్షణపారతంత్రీ ॥27॥
మాహేశ్వరం ఝటితి మానసమీనమంబ
కామాక్షి ధైర్యజలధౌ నితరాం నిమగ్నమ్ ।
జాలేన శృంఖలయతి త్వదపాంగనామ్నా
విస్తారితేన విషమాయుధదాశకోఽసౌ ॥28॥
ఉన్మథ్య బోధకమలాకారమంబ జాడ్య-
స్తంబేరమం మమ మనోవిపినే భ్రమంతమ్ ।
కుంఠీకురుష్వ తరసా కుటిలాగ్రసీమ్నా
కామాక్షి తావకకటాక్షమహాంకుశేన ॥29॥
ఉద్వేల్లితస్తబకితైర్లలితైర్విలాసైః
ఉత్థాయ దేవి తవ గాఢకటాక్షకుంజాత్ ।
దూరం పలాయయతు మోహమృగీకులం మే
కామాక్షి స్తవరమనుగ్రహకేసరీంద్రః ॥30॥
స్నేహాదృతాం విదలితోత్పలకంతిచోరాం
జేతారమేవ జగదీశ్వరి జేతుకామః ।
మానోద్ధతో మకరకేతురసౌ ధునీతే
కామాక్షి తావకకటాక్షకృపాణవల్లీమ్ ॥31॥
శ్రౌతీం వ్రజన్నపి సదా సరణిం మునీనాం
కామాక్షి సంతతమపి స్మృతిమార్గగామీ ।
కౌటిల్యమంబ కథమస్థిరతాం చ ధత్తే
చౌర్యం చ పంకజరుచాం త్వదపాంగపాతః ॥32॥
నిత్యం శ్రేతుః పరిచితౌ యతమానమేవ
నీలోత్పలం నిజసమీపనివాసలోలమ్ ।
ప్రీత్యైవ పాఠయతి వీక్షణదేశికేంద్రః
కామాక్షీ కింతు తవ కాలిమసంప్రదాయమ్ ॥33॥
భ్రాంత్వా ముహుః స్తబకితస్మితఫేనరాశౌ
కామాక్షి వక్త్రరుచిసంచయవారిరాశౌ ।
ఆనందతి త్రిపురమర్దననేత్రలక్ష్మీః
ఆలంబ్య దేవి తవ మందమపాంగసేతుమ్ ॥34॥
శ్యామా తవ త్రిపురసుందరి లోచనశ్రీః
కామాక్షి కందలితమేదురతారకాంతిః ।
జ్యోత్స్నావతీ స్మితరుచాపి కథం తనోతి
స్పర్ధామహో కువలయైశ్చ తథా చకోరైః ॥35॥
కాలాంజనం చ తవ దేవి నిరీక్షణం చ
కామాక్షి సామ్యసరణిం సముపైతి కాంత్యా ।
నిశ్శేషనేత్రసులభం జగతీషు పూర్వ-
మన్యత్త్రినేత్రసులభం తుహినాద్రికన్యే ॥36॥
ధూమాంకురో మకరకేతనపావకస్య
కామాక్షి నేత్రరుచినీలిమచాతురీ తే ।
అత్యంతమద్భుతమిదం నయనత్రయస్య
హర్షోదయం జనయతే హరుణాంకమౌలేః ॥37॥
ఆరభ్భలేశసమయే తవ వీక్షణస్స
కామాక్షి మూకమపి వీక్షణమాత్రనమ్రమ్ ।
సర్వజ్ఞతా సకలలోకసమక్షమేవ
కీర్తిస్వయంవరణమాల్యవతీ వృణీతే ॥38॥
కాలాంబువాహ ఉవ తే పరితాపహారీ
కామాక్షి పుష్కరమధఃకురుతే కటాఖ్క్ష్షః ।
పూర్వః పరం క్షణరుచా సముపైతి మైత్రీ-
మన్యస్తు స.తతరుచిం ప్రకటీకరోతి ॥39॥
సూక్ష్మేఽపి దుర్గమతరేఽపి గురుప్రసాద-
సాహాయ్యకేన విచరన్నపవర్గమార్గే ।
సంసారపంకనిచయే న పతత్యమూం తే
కామాక్షి గాఢమవలంబ్య కటాక్షయష్టిమ్ ॥40॥
కామాక్షి సంతతమసౌ హరినీలరత్న-
స్తంభే కటాక్షరుచిపుంజమయే భవత్యాః ।
బద్ధోఽపి భక్తినిగలైర్మమ చిత్తహస్తీ
స్తంభం చ బంధమపి ముంచతి హంత చిత్రమ్ ॥41॥
కామాక్షి కాష్ణర్యమపి సంతతమంజనం చ
బిభ్రన్నిసర్గతరలోఽపి భవత్కటాక్షః ।
వైమల్యమన్వహమనంజనతా చ భూయః
స్థైర్యం చ భక్తహృదయాయ కథం దదాతి ॥42॥
మందస్మితస్తబకితం మణికుండలాంశు-
స్తోమప్రవాలరుచిరం శిశిరీకృతాశమ్ ।
కామాక్షి రాజతి కటాక్షరుచేః కదంబం
ఉద్యానమంబ కరుణాహరిణేక్షణాయాః ॥43॥
కామాక్షి తావకకటాక్షమహేంద్రనీల-
సింహాసనం శ్రితవతో మకరధ్వజస్య ।
సామ్రాజ్యమంగలవిధౌ ముణికుండలశ్రీః
నీరాజనోత్సవతరంగితదీపమాలా ॥44॥
మాతః క్షణం స్నపయ మాం తవ వీక్షితేన
మందాక్షితేన సుజనైరపరోక్షితేన ।
కామాక్షి కర్మతిమిరోత్కరభాస్కరేణ
శ్రేయస్కరేణ మధుపద్యుతితస్కరేణ ॥45॥
ప్రేమాపగాపయసి మజ్జనమారచయ్య
యుక్తః స్మితాంశుకృతభస్మవిలేపనేన ।
కామాక్షి కుండలమణిద్యుతిభిర్జటాలః
శ్రీకంఠమేవ భజతే తవ దృష్టిపాతః ॥46॥
కైవల్యదాయ కరుణారసకింకరాయ
కామాక్షి కందలితవిభ్రమశంకరాయ ।
ఆలోకనాయ తవ భక్తశివంకరాయ
మాతర్నమోఽస్తు పరతంత్రితశంకరాయ ॥47॥
సామ్రాజ్యమంగలవిధౌ మకరధ్వజస్య
లోలాలకాలికృతతోరణమాల్యశోభే ।
కామేశ్వరి ప్రచలదుత్పలవైజయంతీ-
చాతుర్యమేతి తవ చంచలదృష్టిపాతః ॥48॥
మార్గేణ మంజుకచకాంతితమోవృతేన
మందాయమానగమనా మదనాతురాసౌ ।
కామాక్షి దృష్టిరయతే తవ శంకరాయ
సంకేతభూమిమచిరాదభిసారికేవ ॥49॥
వ్రీడనువృత్తిరమణీకృతసాహచర్యా
శైవాలితాం గలరుచా శశిశేఖరస్య ।
కామాక్షి కాంతిసరసీం త్వదపాంగలక్ష్మీః
మందం సమాశ్రయతి మజ్జనఖేలనాయ ॥50॥
కాషాయమంశుకమివ ప్రకటం దధానో
మాణిక్యకుండలరుచిం మమతావిరోధీ ।
శ్రుత్యంతసీమని రతః సుతరాం చకాస్తి
కామాక్షి తావకకటాక్షయతీశ్వరోఽసౌ ॥51॥
పాషాణ ఏవ హరినీలమణిర్దినేషు
ప్రమ్లనతాం కువలయం ప్రకటీకరోతి ।
నౌమిత్తికో జలదమేచకిమా తతస్తే
కామాక్షి శూన్యముపమనమపాంగలక్ష్మ్యాః ॥52॥
శృంగారవిభ్రమవతీ సుతరాం సలజ్జా
నాసాగ్రమౌక్తికరుచా కృతమందహాసా ।
శ్యామా కటాక్షసుషమా తవ యుక్తమేతత్
కామాక్షి చుంబతి దిగంబరవక్త్రబింబమ్ ॥53॥
నీలోత్పలేన మధుపేన చ దృష్టిపాతః
కామాక్షి తుల్య ఇతి తే కథమామనంతి ।
శైత్యేన నిందయతి యదన్వహమిందుపాదాన్
పాథోరుహేణ యదసౌ కలహాయతే చ ॥54॥
ఓష్ఠప్రభాపటలవిద్రుమముద్రితే తే
భ్రూవల్లివీచిసుభగే ముఖకాంతిసింధౌ ।
కామాక్షి వారిభరపూరణలంబమాన-
కాలాంబువాహసరణిం లభతే కటాక్షః ॥55॥
మందస్మితైర్ధవలితా మణికుండలాంశు-
సంపర్కలోహితరుచిస్త్వదపాంగధారా ।
కామాక్షి మల్లికుసుమైర్నవపల్లవైశ్చ
నీలోత్పలైశ్చ రచితేవ విభాతి మాలా ॥56॥
కామాక్షి శీతలకృపారసనిర్ఝరాంభః-
సంపర్కపక్ష్మలరుచిస్త్వదపాంగమాలా ।
గోభిః సదా పురరిపోరభిలష్యమాణా
దూర్వాకదంబకవిడంబనమాతనోతి ॥57॥
హృత్పంకజం మమ వికాసయతు ప్రముష్ణ-
న్నుల్లాసముత్పలరుచేస్తమసాం నిరోద్ధా ।
దోషానుషంగజడతాం జగతాం ధునానః
కామాక్షి వీక్షణవిలాసదినోదయస్తే ॥58॥
చక్షుర్విమోహయతి చంద్రవిభూషణస్య
కామాక్షి తావకకటాక్షతమఃప్రరోహః ।
ప్రత్యఙ్ముఖం తు నయనం స్తిమితం మునీనాం
ప్రాకాశ్యమేవ నయతీతి పరం విచిత్రమ్ ॥59॥
కామాక్షి వీక్షణరుచా యుధి నిర్జితం తే
నీలోత్పలం నిరవశేషగతాభిమానమ్ ।
ఆగత్య తత్పరిసరం శ్రవణవతంస-
వ్యోజేన నూనమభయార్థనమాతనోతి ॥60॥
ఆశ్చర్యమంబ మదానాభ్యుదయావలంబః
కామాక్షి చంచలనిరీక్షణవిభ్రమస్తే ।
ధైర్యం విధూయ తనుతే హృది రాగబంధం
శంభోస్తదేవ విపరీతతయా మునీనామ్ ॥61॥
జంతోః సకృత్ప్రణమతో జగదీడ్యతాం చ
తేజాస్వితాం చ నిశితాం చ మతిం సభాయామ్ ।
కామాక్షి మాక్షికఝరీమివ వైఖరీం చ
లక్ష్మీం చ పక్ష్మలయతి క్షణవీక్షణం తే ॥62॥
కాదంబినీ కిమయతే న జలానుషంగం
భృంగావలీ కిమురరీకురుతే న పద్మమ్ ।
కిం వా కలిందతనయా సహతే న భంగం
కామాక్షి నిశ్చయపదం న తవాక్షిలక్ష్మీః ॥63॥
కాకోలపావకతృణీకరణేఽపి దక్షః
కామాక్షి బాలకసుధాకరశేఖరస్య ।
అత్యంతశీతలతమోఽప్యనుపారతం తే
చిత్తం విమోహయతి చిత్రమయం కటాక్షః ॥64॥
కార్పణ్యపూరపరివర్ధితమంబ మోహ-
కందోద్గతం భవమయం విషపాదపం మే ।
తుంగం ఛినత్తు తుహినాద్రిసుతే భవత్యాః
కాంచీపురేశ్వరి కటాక్షకుఠారధారా ॥65॥
కామాక్షి ఘోరభవరోగచికిత్సనార్థ-
మభ్యర్థ్య దేశికకటాక్షభిషక్ప్రసాదాత్ ।
తత్రాపి దేవి లభతే సుకృతీ కదాచి-
దన్యస్య దుర్లభమపాంగమహౌషధం తే ॥66॥
కామాక్షి దేశికకృపాంకురమాశ్రయంతో
నానాతపోనియమనాశితపాశబంధాః ।
వాసాలయం తవ కటాక్షమముం మహాంతో
లబ్ధ్వా సుఖం సమాధియో విచరంతి లోకే ॥67॥
సాకూతసంలపితసంభృతముగ్ధహాసం
వ్రీడానురాగసహచారి విలోకనం తే ।
కామాక్షి కామపరిపంథిని మారవీర-
సామ్రాజ్యవిభ్రమదశాం సఫలీకరోతి ॥68॥
కామాక్షి విభ్రమబలైకనిధిర్విధాయ
భ్రూవల్లిచాపకుటిలీకృతిమేవ చిత్రమ్ ।
స్వాధీనతాం తవ నినాయ శశాంకమౌలే-
రంగార్ధరాజ్యసుఖలాభమపాంగవీరః ॥69॥
కామాంకురైకనిలయస్తవ దృష్టిపాతః
కామాక్షి భక్తమనసాం ప్రదదాతు కామాన్ ।
రాగాన్వితః స్వయమపి ప్రకటీకరోతి
వైరాగ్యమేవ కథమేష మహామునీనామ్ ॥70॥
కాలాంబువాహనివహైః కలహాయతే తే
కామాక్షి కాలిమమదేన సదా కటాక్షః ।
చిత్రం తథాపి నితరామముమేవ దృష్ట్వా
సోత్కంఠ ఏవ రమతే కిల నీలకంఠః ॥71॥
కామాక్షి మన్మథరిపుం ప్రతి మారతాప-
మోహాంధకారజలదాగమనేన నృత్యన్ ।
దుష్కర్మకంచుకికులం కబలీకరోతు
వ్యామిశ్రమేచకరుచిస్త్వదపాంగకేకీ ॥72॥
కామాక్షి మన్మథరిపోరవలోకనేషు
కాంతం పయోజమివ తావకమక్షిపాతమ్ ।
ప్రేమాగమో దివసవద్వికచీకరోతి
లజ్జాభరో రజనివన్ముకులీకరోతి ॥73॥
మూకో విరించతి పరం పురుషః కురూపః
కందర్పతి త్రిదశరాజతి కింపచానః ।
కామాక్షి కేవలముపక్రమకాల ఏవ
లీలాతరంగితకటాక్షరుచః క్షణం తే ॥74॥
నీలాలకా మధుకరంతి మనోజ్ఞనాసా-
ముక్తారుచః ప్రకటకందబిసాంకురంతి ।
కారుణ్యమంబ మకరందతి కామకోటి
మన్యే తతః కమలమేవ విలోచనం తే ॥75॥
ఆకాంక్ష్యమాణఫలదానవిచక్షణాయాః ।
కామాక్షి తావకకటాక్షకకామధేనోః ।
సంపర్క ఏవ కథమంబ విముక్తపాశ-
బంధాః స్ఫుటం తనుభృతః పశుతాం త్యజంతి ॥76॥
సంసారఘర్మపరితాపజుషాం నరాణాం
కామాక్షి శీతలతరాణి తవేక్షితాని ।
చంద్రాతపంతి ఘనచందనకర్దమంతి
ముక్తాగుణంతి హిమవారినిషేచనంతి ॥77॥
ప్రేమాంబురాశిసతతస్నపితాని చిత్రం
కామాక్షి తావకకటాక్షనిరీక్షణాని ।
సంధుక్షయంతి ముహురింధనరాశిరీత్యా
మారద్రుహో మనసి మన్మథచిత్రభానుమ్ ॥78॥
కాలాంజనప్రతిభటం కమనీయకాంత్యా
కందర్పతంత్రకలయా కలితానుభావమ్ ।
కాంచీవిహారరసికే కలుషార్తిచోరం
కల్లోలయస్వ మయి తే కరుణాకటాక్షమ్ ॥79॥
క్రాంతేన మన్మథదేన విమోహ్యమాన-
స్వాంతేన చూతతరుమూలగతస్య పుంసః ।
కాంతేన కించిదవలోకయ లోచనస్య
ప్రాంతేన మాం జనని కాంచిపురీవిభూషే ॥80॥
కామాక్షి కోఽపి సుజనాస్త్వదపాంగసంగే
కంఠేన కందలితకాలిమసంప్రదాయాః ।
ఉత్తంసకల్పితచకోరకుటుంబపోషా
నక్తందివసప్రసవభూనయనా భవంతి ॥81॥
నీలోత్పలప్రసవకాంతినిర్దశనేన
కారుణ్యవిభ్రమజుషా తవ వీక్షణేన ।
కామాక్షి కర్మజలధేః కలశీసుతేన
పాశత్రయాద్వయమమీ పరిమోచనీయాః ॥82॥
అత్యంతచంచలమకృత్రిమమంజనం కిం
ఝంకారభంగిరహితా కిము భృంగమాలా ।
ధూమాంకురః కిము హుతాశనసంగహీనః
కామాక్షి నేత్రరుచినీలిమకందలీ తే ॥83॥
కామాక్షి నిత్యమయమంజలిరస్తు ముక్తి-
బీజాయ విభ్రమమదోదయఘూర్ణితాయ ।
కందర్పదర్పపునరుద్భవసిద్ధిదాయ
కల్యాణదాయ తవ దేవి దృగంచలాయ ॥84॥
దర్పాంకురో మకరకేతనవిభ్రమాణాం
నిందాంకురో విదలితోత్పలచాతురీణామ్ ।
దీపాంకురో భవతమిస్రకదంబకానాం
కామాక్షి పాలయతు మాం త్వదపాంగపాతః ॥85॥
కైవల్యదివ్యమణిరోహణపర్వతేభ్యః
కారుణ్యనిర్ఝరపయఃకృతమంజనేభ్యః ।
కామాక్షి కింకరితశంకరమానసేభ్య-
స్తేభ్యో నమోఽస్తు తవ వీక్షణవిభ్రమేభ్యః ॥86॥
అల్పీయ ఏవ నవముత్పలమంబ హీనా
మీనస్య వా సరణిరంబురుహాం చ కిం వా ।
దూరే మృగీదృగసమంజసమంజనం చ
కామాక్షి వీక్షణరుచౌ తవ తర్కయామః ॥87॥
మిశ్రీభవద్గరలపంకిలశంకరోరస్-
సీమాంగణే కిమపి రింఖణమాదధానః ।
హేలావధూతలలితశ్రవణోత్పలోఽసౌ
కామాక్షి బాల ఇవ రాజతి తే కటాక్షః ॥88॥
ప్రౌఢికరోతి విదుషాం నవసూక్తిధాటీ-
చూతాటవీషు బుధకోకిలలాల్యమానమ్ ।
మాధ్వీరసం పరిమలం చ నిరర్గలం తే
కామాక్షి వీక్షణవిలాసవసంతలక్ష్మీః ॥89॥
కూలంకషం వితనుతే కరుణాంబువర్షీ
సారస్వతం సుకృతినః సులభం ప్రవాహమ్ ।
తుచ్ఛీకరోతి యమునాంబుతరంగభంగీం
కామాక్షి కిం తవ కటాక్షమహాంబువాహః ॥90॥
జగర్తి దేవి కరుణాశుకసుందరీ తే
తాటంకరత్నరుచిదాడిమఖండశోణే ।
కామాక్షి నిర్భరకటాక్షమరీచిపుంజ-
మాహేంద్రనీలమణిపంజరమధ్యభాగే ॥91॥
కామాక్షి సత్కువలయస్య సగోత్రభావా-
దాక్రామతి శ్రుతిమసౌ తవ దృష్టిపాతః ।
కించ స్ఫుటం కుటిలతాం ప్రకటీకరోతి
భ్రూవల్లరీపరిచితస్య ఫలం కిమేతత్ ॥92॥
ఏషా తవాక్షిసుషమా విషమాయుధస్య
నారాచవర్షలహరీ నగరాజకన్యే ।
శంకే కరోతి శతధా హృది ధైర్యముద్రాం
శ్రీకామకోటి యదసౌ శిశిరాంశుమౌలేః ॥93॥
బాణేన పుష్పధనుషః పరికల్ప్యమాన-
త్రాణేన భక్తమనసాం కరుణాకరేణ ।
కోణేన కోమలదృశస్తవ కామకోటి
శోణేన శోషయ శివే మమ శోకసింధుమ్ ॥94॥
మారద్రుహా ముకుటసీమని లాల్యమానే
మందాకినీపయసి తే కుటిలం చరిష్ణుః ।
కామాక్షి కోపరభసాద్వలమానమీన-
సందేహమంకురయతి క్షణమక్షిపాతః ॥95॥
కామాక్షి సంవలితమౌక్తికకుండలాంశు-
చంచత్సితశ్రవణచామరచాతురీకః ।
స్తంభే నిరంతరమపాంగమయే భవత్యా
బద్ధశ్చకాస్తి మకరధ్వజమత్తహస్తీ ॥96॥
యావత్కటాక్షరజనీసమయాగమస్తే
కామాక్షి తావదచిరాన్నమతాం నరాణామ్ ।
ఆవిర్భవత్యమృతదీధితిబింబమంబ
సంవిన్మయం హృదయపూర్వగిరీంద్రశృంగే ॥97॥
కామాక్షి కల్పవిటపీవ భవత్కటాక్షో
దిత్సుః సమస్తవిభవం నమతాం నరాణామ్ ।
భృంగస్య నీలనలినస్య చ కాంతిసంప-
త్సర్వస్వమేవ హరతీతి పరం విచిత్రమ్ ॥98॥
అత్యంతశీతలమనర్గలకర్మపాక-
కాకోలహారి సులభం సుమనోభిరేతత్ ।
పీయూషమేవ తవ వీక్షణమంబ కింతు
కామాక్షి నీలమిదమిత్యయమేవ భేదః ॥99॥
అజ్ఞాతభక్తిరసమప్రసరద్వివేక-
మత్యంతగర్వమనధీతసమస్తశాస్త్రమ్ ।
అప్రాప్తసత్యమసమీపగతం చ ముక్తేః
కామాక్షి నైవ తవ స్పృహయతి దృష్టిపాతః ॥100॥
(కామాక్షి మామవతు తే కరుణాకటాక్షః)
పాతేన లోచనరుచేస్తవ కామకోటి
పోతేన పతకపయోధిభయాతురాణామ్ ।
పూతేన తేన నవకాంచనకుండలాంశు-
వీతేన శీతలయ భూధరకన్యకే మామ్ ॥101॥
॥ ఇతి కటాక్షశతకం సంపూర్ణమ్ ॥