కస్తే బోద్ధుం ప్రభవతి పరం దేవదేవ ప్రభావం
యస్మాదిత్థం వివిధరచనా సృష్టిరేషా బభూవ |
భక్తిగ్రాహ్యస్త్వమిహ తదపి త్వామహం భక్తిమాత్రాత్
స్తొతుం వాఞ్ఛామ్యతిమహదిదం సాహసం మే సహస్వ || ౧ ||
క్షిత్యాదీనామవయవవతాం నిశ్చితం జన్మ తావత్
తన్నాస్త్యెవ క్వచన కలితం కర్త్రధిష్ఠానహీనమ్ |
నాధిష్ఠాతుం ప్రభవతి జడో నాప్యనీశశ్చ భావః
తస్మాదాద్యస్త్వమసి జగతాం నాథ జానే విధాతా || ౨ ||
ఇన్ద్రం మిత్రం వరుణమనిలం పద్మజం విష్ణుమీశం
ప్రాహుస్తే తే పరమశివ తే మాయయా మోహితాస్త్వామ్ |
ఏతైః సార్ధం సకలమపి యచ్ఛక్తిలేశే సమాప్తం
స త్వం దేవః శృతిషు విదితః శంభురిత్యాదిదేవః || ౩ ||
ఆనందాబ్ధేః కిమపి చ ఘనీభావమాస్థాయ రూపం
శక్త్యా సార్ధం పరమముమయా శాశ్వతం భోగమిచ్ఛన్ |
అధ్వాతీతే శుచిదివసకృత్కోటిదీప్రే కపర్దిన్
ఆద్యే స్థానే విహరసి సదా సేవ్యమానో గణేశైః || ౪ ||
త్వం వేదాన్తైర్వివిధమహిమా గీయసే విశ్వనేతః
త్వం విప్రాద్యైర్వరద నిఖిలైరిజ్యసే కర్మభిః స్వైః |
త్వం దృష్టానుశ్రవికవిషయానన్దమాత్రావితృష్ణైః
అన్తర్గ్రన్థిప్రవిలయకృతే చిన్త్యసే యోగిబృందైః || ౫ ||
ధ్యాయన్తస్త్వాం కతిచన భవం దుస్తరం నిస్తరన్తి
త్వత్పాదాబ్జం విధివదితరే నిత్యమారాధయన్తః |
అన్యే వర్ణాశ్రమవిధిరతాః పాలయన్తస్త్వదాజ్ఞాం
సర్వం హిత్వా భవజలనిధావేష మజ్జామి ఘోరే || ౬ ||
ఉత్పద్యాపి స్మరహర మహత్యుత్తమానాం కులేఽస్మిన్
ఆస్వాద్య త్వన్మహిమజలధేరప్యహం శీకరాణూన్ |
త్వత్పాదార్చవిముఖహృదయశ్చాపలాదింద్రియాణాం
వ్యగ్రస్తుచ్ఛెష్వహహ జననం వ్యర్థయామ్యేష పాపః || ౭ ||
అర్కద్రోణప్రభృతికుసుమైరర్చనం తే విధేయం
ప్రాప్యం తేన స్మరహర ఫలం మోక్షసామ్రాజ్యలక్ష్మీః |
ఏతజ్జానన్నపి శివ శివ వ్యర్థయన్కాలమాత్మన్
ఆత్మద్రోహీ కరణవివశో భూయసాధః పతామి || ౮ ||
కిం వా కుర్వే విషమవిషయస్వైరిణా వైరిణాహం
బద్ధః స్వామిన్ వపుషి హృదయగ్రన్థినా సార్ధమస్మిన్ |
ఉక్ష్ణా దర్పజ్వరభరజుషా సాకమేకత్ర నద్ధః
శ్రామ్యన్వత్సః స్మరహర యుగే ధావతా కిం కరోతు || ౯ ||
నాహం రోద్ధుం కరణనిచయం దుర్నయం పారయామి
స్మారం స్మారం జనిపథరుజం నాథ సీదామి భీత్యా |
కిం వా కుర్వే కిముచితమిహ క్వాద్య గచ్ఛామి హన్త
త్వత్పాదాబ్జప్రపదనమృతే నైవ పశ్యామ్యుపాయమ్ || ౧౦ ||
ఉల్లంఘ్యాజ్ఞాముడుపతికలాచూడ తే విశ్వవంద్య
త్యక్తాచారః పశువదధునా ముక్తలజ్జశ్చరామి |
ఏవం నానావిధభవతతిప్రాప్తదీర్ఘాపరాధః
క్లేశాంభోధిం కథమహమృతే త్వత్ప్రసాదాత్తరేయమ్ || ౧౧ ||
క్షామ్యస్యేవ త్వమిహ కరుణాసాగరః కృత్స్నమాగః
సంసారోత్థం గిరిశ సభయప్రార్థనాదైన్యమాత్రాత్ |
యద్యప్యేవం ప్రతికలమహం వ్యక్తమాగస్సహస్రం
కుర్వన్ మూకః కథమివ తథా నిస్త్రపః ప్రార్థయేయమ్ || ౧౨ ||
సర్వం క్షేప్తుం ప్రభవతి జనః సంసృతిప్రాప్తమాగః
చేతః శ్వాసప్రశమసమయే త్వత్పదాబ్జే నిధాయ |
తస్మిన్కాలే యది మమ మనో నాథ దోషత్రయార్తం
ప్రజ్ఞాహీనం పురహర భవేత్ తత్కథం మే ఘటేత || ౧౩ ||
ప్రాణోత్క్రాన్తివ్యతికరదలత్సన్ధిబంధే శరీరే
ప్రేమావేశప్రసరదమితాక్రందితే బన్ధువర్గే |
అన్తః ప్రజ్ఞామపి శివ భజన్నన్తరాయైరనంతైః
ఆవిద్ధోఽహం త్వయి కథమిమామర్పయిష్యామి బుద్ధిమ్ || ౧౪ ||
అద్యైవ త్వత్పదనలినయొరర్పయామ్యన్తరాత్మన్
ఆత్మానం మే సహ పరికరైరద్రికన్యాధినాథ |
నాహం బోద్ధుం శివ తవ పదం నక్రియా యొగచర్యాః
కర్తుం శక్నోమ్యనితరగతిః కేవలం త్వాం ప్రపద్యే || ౧౫ ||
యః స్రష్టారం నిఖిలజగతాం నిర్మమే పూర్వమీశః
తస్మై వేదానదిత సకలాన్యశ్చ సాకం పురాణైః |
తం త్వామాద్యం గురుమహమసావాత్మబుద్ధిప్రకాశం
సంసారార్తః శరణమధునా పార్వతీశం ప్రపద్యే || ౧౬ ||
బ్రహ్మాదీన్ యః స్మరహర పశూన్మోహపాశేన బద్ధ్వా
సర్వానేకశ్చిదచిదధికః కారయిత్వాఽఽత్మకృత్యమ్ |
యశ్చైతేషు స్వపదశరణాన్విద్యయా మోచయిత్వా
సాన్ద్రానందం గమయతి పరం ధామ తం త్వామ్ ప్రపద్యే || ౧౭ ||
భక్తాగ్ర్యాణాం కథమపి పరైర్యోఽచికిత్స్యామమర్త్యైః
సంసారాఖ్యాం శమయతి రుజం స్వాత్మబోధౌషధేన |
తం సర్వాధీశ్వర భవమహాదీర్ఘతీవ్రామయేన
క్లిష్టోఽహం త్వాం వరద శరణం యామి సంసారవైద్యమ్ || ౧౮ ||
ధ్యాతో యత్నాద్విజితకరణైర్యోగిభిర్యో విమృగ్యః
తేభ్యః ప్రాణోత్క్రమణసమయే సన్నిధాయాత్మనైవ |
తద్వ్యాచష్టే భవభయహరం తారకం బ్రహ్మ దేవః
తం సేవేఽహం గిరిశ సతతం బ్రహ్మవిద్యాగురుం త్వామ్ || ౧౯ ||
దాసొఽస్మీతి త్వయి శివ మయా నిత్యసిద్ధం నివేద్యం
జానాస్యేతత్ త్వమపి యదహం నిర్గతిః సంభ్రమామి |
నాస్త్యెవాన్యన్మమ కిమపి తే నాథ విజ్ఞాపనీయం
కారుణ్యాన్మే శరణవరణం దీనవృత్తెర్గృహాణ || ౨౦ ||
బ్రహ్మోపేంద్రప్రభృతిభిరపి స్వేప్సితప్రార్థనాయ
స్వామిన్నగ్రే చిరమవసరస్తోషయద్భిః ప్రతీక్ష్యః |
ద్రాగేవ త్వాం యదిహ శరణం ప్రార్థయే కీటకల్పః
తద్విశ్వాధీశ్వర తవ కృపామేవ విశ్వస్య దీనే || ౨౧ ||
కర్మజ్ఞానప్రచయమఖిలం దుష్కరం నాథ పశ్యన్
పాపాసక్తం హృదయమపి చాపారయన్సన్నిరోద్ధుమ్ |
సంసారాఖ్యే పురహర మహత్యంధకూపే విషీదన్
హస్తాలంబ ప్రపతనమిదం ప్రాప్యతే నిర్భయోస్మి || ౨౨ ||
త్వామేవైకం హతజనిపథే పాన్థమస్మిన్‍ ప్రపంచే
మత్వా జన్మప్రచయజలధేః బిభ్యతః పారశూన్యాత్ |
యత్తే ధన్యాః సురవర ముఖం దక్షిణం సంశ్రయన్తి
క్లిష్టం ఘోరే చిరమిహ భవే తేన మాం పాహి నిత్యమ్ || ౨౩ ||
ఏకోఽసి త్వం శివ జనిమతామీశ్వరో బన్ధముక్త్యోః
క్లేశాంగారావలిషు లుఠతః కా గతిస్త్వాం వినా మే |
తస్మాదస్మిన్నిహ పశుపతే ఘోరజన్మప్రవాహే
ఖిన్నం దైన్యాకరమతిభయం మాం భజస్వ ప్రపన్నమ్ || ౨౪ ||
యో దేవానాం ప్రథమమశుభద్రావకో భక్తిభాజాం
పూర్వం విశ్వాధిక శతధృతిం జాయమానం మహర్షిః |
దృష్ట్యాపశ్యత్సకలజగతీసృష్టిసామర్థ్యదాత్ర్యా
స త్వం గ్రంథిప్రవిలయకృతే విద్యయా యోజయాస్మాన్ || ౨౫ ||
యద్యాకాశం శుభద మనుజాశ్చర్మవద్వేష్టయేయుః
దుఃఖస్యాన్తం తదపి పురుషస్త్వామవిజ్ఞాయ నైతి |
విజ్ఞానం చ త్వయి శివ ఋతే త్వత్ప్రసాదాన్న లభ్యం
తద్దుఃఖార్తః కమిహ శరణం యామి దేవం త్వదన్యమ్ || ౨౬ ||
కిం గూఢార్థైరకృతకవచోగుంభనైః కిం పురాణైః
తన్త్రాద్యైర్వా పురుషమతిభిర్దుర్నిరూప్యైకమత్యైః |
కిం వా శాస్త్రైరఫలకలహోల్లాసమాత్రప్రధానైః
విద్యా విద్యేశ్వర కృతధియాం కేవలం త్వత్ప్రసాదాత్ || ౨౭ ||
పాపిష్టోఽహం విషయచపలః సన్తతద్రోహశాలీ
కార్పణ్యైకస్థిరనివసతిః పుణ్యగన్ధానభిజ్ఞః |
యద్యప్యేవం తదపి శరణం త్వత్పదాబ్జం ప్రపన్నం
నైనం దీనం స్మరహర తవోపేక్షితుం నాథ యుక్తమ్ || ౨౮ ||
ఆలోచ్యైవం మయి యది భవాన్నాథ దోషాననన్తాన్
అస్మత్పాదాశ్రయణపదవీం నార్హతీతి క్షిపేన్మామ్ |
అద్యైవేమం శరణవిరహాద్విద్ధి భీత్యైవ నష్టం
గ్రామో గృహ్ణాత్యహితతనయం కిం ను మాత్రా నిరస్తమ్ || ౨౯ ||
క్షంతవ్యం వా నిఖిలమపి మే భూతభావి వ్యలీకం
దుర్వ్యాపారప్రవణమథవా శిక్షణీయం మనో మే |
న త్వేవార్త్యా నిరతిశయయా త్వత్పదాబ్జం ప్రపన్నం
త్వద్విన్యస్తాఖిలభరమముం యుక్తమీశ ప్రహాతుమ్ || ౩౦ ||
సర్వజ్ఞస్త్వం నిరవధికృపాసాగరః పూర్ణశక్తిః
కస్మాదేనం న గణయసి మామాపదబ్ధౌ నిమగ్నమ్ |
ఏకం పాపాత్మకమపి రుజా సర్వతోఽత్యన్తదీనం
జన్తుం యద్యుద్ధరసి శివ కస్తావతాతిప్రసంగః || ౩౧ ||
అత్యన్తార్తివ్యథితమగతిం దేవ మాముద్ధరేతి
క్షుణ్ణో మార్గస్త్వ శివ పురా కేన వాఽనాథనాథ |
కామాలంబే బత తదధికాం ప్రార్థనారీతిమన్యాం
త్రాయస్వైనం సపది కృపయా వస్తుతత్త్వం విచిన్త్య || ౩౨ ||
ఏతావన్తం భ్రమణనిచయం ప్రాపితోఽయం వరాకః
శ్రాన్తః స్వామిన్నగతిరధునా మొచనీయస్త్వయాహమ్ |
కృత్యాకృత్యవ్యపగతమతిర్దీనశాఖామృగోఽయం
సంతాడ్యైనం దశనవివృతిం పశ్యతస్తే ఫలం కిమ్ || ౩౩ |
మాతా తాతః సుత ఇతి సమాబధ్య మాం మోహపాశై-
రాపాత్యైవం భవజలనిధౌ హా కిమీశ త్వయాప్తమ్ |
ఏతావన్తం సమయమియతీమార్తిమాపాదితేఽస్మిన్
కల్యాణీ తే కిమితి న కృపా కాపి మే భాగ్యరేఖా || ౩౪ ||
భుంక్షే గుప్తం బత సుఖనిధిం తాత సాధారణం త్వం
భిక్షావృత్తిం పరమభినయన్మాయయా మాం విభజ్య |
మర్యాదాయాః సకలజగతాం నాయకః స్థాపకస్త్వం
యుక్తం కిం తద్వద విభజనం యోజయస్వాత్మనా మామ్ || ౩౫ ||
న త్వా జన్మప్రలయజలధేరుద్ధరామీతి చేద్ధీః
ఆస్తాం తన్మే భవతు చ జనిర్యత్ర కుత్రాపి జాతౌ |
త్వద్భక్తానామనితరసుఖైః పాదధూళీకిశోరైః
ఆరబ్ధం మే భవతు భగవన్ భావి సర్వం శరీరమ్ || ౩౬ ||
కీటా నాగాస్తరవ ఇతి వా కిం న సంతి స్థలేషు
త్వత్పాదాంభోరుహపరిమళోద్వాహిమన్దానిలేషు |
తేష్వేకం వా సృజ పునరిమం నాథ దీనార్తిహారిన్
ఆతోషాన్మాం మృడ భవమహాంగరనద్యాం లుఠన్తమ్ || ౩౭ ||
కాలే కంఠస్ఫురదసుకలాలేశసత్తావలోక-
వ్యగ్రోదగ్రవ్యసనిసకలస్నిగ్ధరుద్ధోపకంఠే |
అంతస్తోదైరవధిరహితామార్తిమాపద్యమానే-
ఽప్యంఘ్రిద్వంద్వే తవ నివిశతామన్తరాత్మన్ మమాత్మా || ౩౮ ||
అంతర్బాష్పాకులితనయనానంతరంగానపశ్యన్
అగ్రే ఘోషం రుదితబహులం కాతరాణామశృణ్వన్ |
అత్యుత్క్రాన్తిశ్రమమగణయన్నంతకాలే కపర్దిన్
అంఘ్రిద్వంద్వే తవనివిశతామన్తరాత్మన్ మమాత్మా || ౩౯ ||
చారుస్మేరాననసరసిజం చంద్రరేఖావతంసం
ఫుల్లన్మల్లీకుసుమకలికాదామసౌభాగ్యచోరమ్ |
అంతః పశ్యామ్యచలసుతయా రత్నపీఠే నిషణ్ణం
లోకాతీతం సతతశివదం రూపమప్రాకృతం తే || ౪౦ ||
స్వప్నే వాపి స్వరసవికసద్దివ్యపంకేరుహాభం
పశ్యేయం కిం తవ పశుపతే పాదయుగ్మం కదాచిత్ |
క్వాహం పాపః క్వ తవ చరణాలోకభాగ్యం తథాపి
ప్రత్యాశాం మే ఘటయతి పునర్విశ్రుతా తేఽనుకంపా || ౪౧ ||
భిక్షావృత్తిం చర పితృవనే భూతసంఘైర్భ్రమేదం
విజ్ఞాతం తే చరితమఖిలం విప్రలిప్సోః కపాలిన్ |
ఆవైకుంఠద్రుహిణమఖిలప్రాణినామీశ్వరస్త్వం
నాథ స్వప్నేఽప్యహమిహ న తే పాదపద్మం త్యజామి || ౪౨ ||
ఆలేపనం భసితమావసథః శ్మశానం
అస్థీని తే సతతమాభరణాని సంతు |
నిహ్నోతుమీశ సకలశ్రుతిపారసిద్ధం
ఐశ్వర్యమంబుజభవోఽపి చ న క్షమస్తే || ౪౩ ||
వివిధమపి గుణౌఘం వేదయన్త్వర్థవాదాః
పరిమితవిభవానాం పామరాణాం సురాణామ్ |
తనుహిమకరమౌలే తావతా త్వత్పరత్వే
కతి కతి జగదీశాః కల్పితా నో భవేయుః || ౪౪ ||
విహర పితృవనే వా విశ్వపారే పురే వా
రజతగిరితటే వా రత్నసానుస్థలే వా |
దిశ భవదుపకంఠం దేహి మే భృత్యభావం
పరమశివ తవ శ్రీపాదుకావాహకానామ్ || ౪౫ ||
బలమబలమమీషాం బల్వజానాం విచిన్త్యం
కథమపి శివ కాలక్షేపమాత్రప్రధానైః |
నిఖిలమపి రహస్యం నాథ నిష్కృష్య సాక్షాత్
సరసిజభవముఖ్యైః సాధితం నః ప్రమాణమ్ || ౪౬ ||
న కించిన్మేనేఽతః సమభిలషణీయం త్రిభువనే
సుఖం వా దుఃఖం వా మమ భవతు యద్భావి భగవన్ |
సమున్మీలత్పాథోరుహకుహరసౌభాగ్యముషితే
పదద్వంద్వే చేతః పరిచయముపేయాన్మమ సదా || ౪౭ ||
ఉదరభరణమాత్రం సాధ్యముద్దిశ్య నీచే-
ష్వసకృదుపనిబద్ధామాహితోచ్ఛిష్టభావామ్ |
అహమిహ నుతిభంగీమర్పయిత్యోపహారం
తవ చరణసరోజే తాతజాతోఽపరాధీ || ౪౮ ||
సర్వం సదాశివ సహస్వ మమాపరాధం
మగ్నం సముద్ధర మహత్యముమాపదబ్ధౌ |
సర్వాత్మనా తవ పదామ్బుజమేవ దీనః
స్వామిన్ననన్యశరణః శరణం ప్రపద్యే || ౪౯ ||
ఆత్మార్పణస్తుతిరియం భగవన్నిబద్ధా
యద్యప్యనన్యమనసా న మయా తథాపి |
వాచాపి కేవలమయం శరణం వృణీతే
దీనో వరాక ఇతి రక్ష కృపానిధే మామ్ || ౫౦ ||
ఇతి ఆత్మార్పణస్తుతిః |