తొలి ఏకాదశి లేదా శయన ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యత⭐

తొలి ఏకాదశి లేదా శయన ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యత

🎀మన మొట్టమొదటి పండగ తొలి ఏకాదశి ఈ పండగతోనే హిందువుల పర్వదినాలు మొదలవుతాయి. హిందూ సంప్రదాయంలో తొలి ఏకాదశికి విశిష్ట స్థానం ఉంది. హిందువుల మొదటి పండగ తొలి ఏకాదశి. ఈ పర్వదినంతోనే మన పండగలు మొదలవుతాయి. ముఖ్యంగా తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఈ పండగను బాగా జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగ తర్వాతే వినాయక చవితి, దసరా, దీపావళి, సంక్రాంతి పండగలు వస్తాయి. హైందవ సంస్కృతిలో తొలి ఏకాదశికి విశిష్ఠ స్థానముంది. దీన్ని ‘'శయనైకాదశి'’ అని, 'హరి వాసరం'’, ‘'పేలాల పండగ'’ అని కూడా పిలుస్తారు. ఆషాఢమాసంలో వచ్చే శుక్ల ఏకాదశి రోజు ఈ తొలి ఏకాదశి జరుపుకుంటారు. 

పురాణాల ప్రకారం..

🎀ఒక ఏడాదిలో 24 ఏకాదశుల్లో వస్తాయి. వీటిలో ఆషాఢ శుద్ధ ఏకాదశిని ‘తొలి ఏకాదశిగా’గా పిలుస్తారు. పురాణాల ప్రకారం.. శ్రీమహావిష్ణువు క్షీరసాగరంలో శేషతల్పంపై నాలుగు నెలల పాటు శయనిస్తాడు. అక్టోబర్ లేదా నవంబర్ నెలల్లో వచ్చే 'ప్రబోధినీ ఏకాదశి' ఆయన తిరిగి మేల్కొంటాడు. ఈ నాలుగు నెలల్ని చాతుర్మాసాలుగా వ్యవహరిస్తారు. తొలి ఏకాదశి నుంచి 4 నెలల పాటు చాతుర్మాసదీక్షను ఆచరిస్తారు. ఈ నాలుగు నెలలు స్వామివారు పాతాళ లోకంలో బలి చక్రవర్తి వద్ద ఉండి కార్తీక పౌర్ణమి నాడు తిరిగి వస్తాడని పురాణగాథ ఒకటి ప్రాచుర్యంలో ఉంది.

🎀తొలి ఏకాదశి అనేది హిందువులకు అత్యంత పవిత్రమైన పండుగ, ప్రధానంగా వైష్ణవులు ఈ రోజున ఉపవాసం ఉంచడం, ప్రార్థన చేయడం మరియు ఈ రోజున విష్ణువు యొక్క భజనలు పాడటం మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న హిందూ ప్రజలు ఈ రోజును జరుపుకుంటారు. హిందూ దేవుళ్లు ఒక రోజు మానవులకు ఒక సంవత్సరం కాలంతో సమానం. ఆ విధంగా దేవతలు ఒక ప్రాతః కాలము = మన దశినాయన కాలములో ఆరు నెలలు మరియు 1 రాత్రి = 6 నెలల ఉత్తరాయణ కాలము, ఒక్కొక్క అర్ధము దేవతలకు ఒక పూర్తి పగటితో సమానం. వర్షాకాలంలో, ఈ మాసంలో వచ్చే మొదటి ఏకాదశిని "తొలి ఏకాదశి" లేదా "శయన ఏకాదశి" అని పిలుస్తారు, ఇది దేవతల నిద్రపోయే కాలం (వారికి రాత్రి ప్రారంభమవుతుంది) మరియు మహావిష్ణువు క్షీరసాగర్లో నిద్రపోయే రోజును సూచిస్తుంది.

🎀హిందూ క్యాలెండర్ ప్రకారం, మొత్తం 26 ఏకాదశిలలో ఈ ఏకాదశిని తొలి ఏకాదశి అని పిలుస్తారు మరియు పగటి సమయం తగ్గడం మరియు రాత్రి సమయం పెరగడం ప్రారంభమవుతుంది.

🎀ఈ పవిత్ర దినం వైష్ణవులకు ప్రత్యేక ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది, హిందూ సంరక్షకుడు విష్ణువు యొక్క అనుచరులు మరియు విష్ణు భక్తుడైన అంబరీషచే భాగవత పురాణం బాగా ప్రస్తావించబడింది. ఆషాడం మాసం (జూన్-జూలై)లో శుక్ల పక్షం (చంద్రుని వృద్ధి చెందుతున్న దశ) నాడు శ్రీమహావిష్ణువు ఈ రోజున నిద్రించడానికి వెళ్లి నాలుగు నెలల తర్వాత ప్రబోధిని ఏకాదశి నాడు మేల్కొన్నప్పుడు దీనిని తొలి ఏకాదశి అంటారు. విష్ణువు చివరకు నాలుగు నెలల తరువాత ప్రబోధిని ఏకాదశి నాడు నిద్ర నుండి మేల్కొంటాడు - హిందూ మాసం కార్తీక మాసం (అక్టోబర్-నవంబర్)లో ప్రకాశవంతమైన పక్షంలోని పదకొండవ రోజు ఈ కాలాన్ని వర్షాకాలంతో కలిసే "చాతుర్మాస్" ("నాలుగు నెలలు") అని పిలుస్తారు. ఈ విధంగా, తొలి ఏకాదశి చాతుర్మాసానికి నాంది. ఈ రోజున విష్ణువును ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి భక్తులు చాతుర్మాస్ వ్రతాన్ని (ప్రతిజ్ఞ) పాటించడం ప్రారంభిస్తారు.

🎀దేవశయని ఏకాదశి ఎందుకు చాలా ప్రజాదరణ పొందింది అనే ఆలోచన నుండి శ్రీమహావిష్ణువు ఈ రోజున క్షీర సాగర్ (పాల సముద్రం) లో సుదీర్ఘ నిద్రకు వెళ్లాలని ఎంచుకున్నాడు. అందువల్ల, ఈ రోజు విష్ణువు మరియు మాతా మహాలక్ష్మిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి అనువైనదిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ రోజు నుండి, యోగ నిద్ర అని పిలువబడే భగవంతుని నిద్ర నాలుగు నెలల పాటు చాతుర్మాస్ అని పిలువబడుతుంది. నాలుగు నెలల చివరలో భగవంతుడు నిద్ర తర్వాత మేల్కొన్నప్పుడు, ఆ రోజు కార్తీక (అక్టోబర్ - నవంబర్) మాసంలో వచ్చే ప్రబోధిని ఏకాదశి లేదా దేవ్ ఉతాని ఏకాదశిగా పేర్కొనబడుతుంది.

ఏకాదశి ప్రాముఖ్యత

🎀ఏకాదశి అంటే పదకొండవ రోజు అని అర్థం. హిందూ క్యాలెండర్లో ఒక సాధారణ చాంద్రమాన మాసంలో, రెండు ఏకాదశులు ఒకటి శుక్లపక్షం (మైనపు దశ) మరియు మరొకటి కృష్ణ పక్షం (క్షీణించే దశ) సమయంలో సంభవిస్తాయి. విష్ణువు ఆరాధనకు ఏకాదశిలు ప్రత్యేకించి ముఖ్యమైనవి మరియు అధిక సంఖ్యలో ప్రజలు ఏకాదశి వ్రతాన్ని క్రమం తప్పకుండా పాటిస్తారు. ప్రతి ఏకాదశి ఏదో ఒక విధంగా ప్రత్యేకమైనది. దేవశయని ఏకాదశి ఆషాడ మాసంలో (జూన్-జూలై) శుక్లపక్ష (మైనపు దశ) సమయంలో వస్తుంది. దీన్నే మాసం పేరుతో ఆషాడి ఏకాదశి అని కూడా అంటారు.

🎀ఏకాదశిని హరి వాసరా అని పిలుస్తారు - "శ్రీ హరి దినం" ఇది చంద్ర మాసంలోని హిందూ క్యాలెండర్లో ప్రతి 11వ తిథి నాడు జరుపుకుంటారు. ఒక నెలలో రెండు ఏకాదశి ఉపవాసాలు ఉన్నాయి, ఒకటి శుక్ల పక్షం (ప్రకాశవంతమైన సగం) మరియు మరొకటి కృష్ణ పక్షం (చీకటి సగం). విష్ణువు భక్తులు ఆయన అనుగ్రహం కోసం ఏకాదశి ఉపవాసం పాటిస్తారు. హిందువులందరూ ఏకాదశి రోజున ఉపవాసం పాటించాలి. ఏకాదశి సమయంలో, నిర్జల్ ఉపవాసం (నీరు లేనిది) అనువైనది. అయితే ఉపవాసం చేయలేని వారు ద్రవపదార్థాలు తీసుకోవచ్చు. హిందూ మతం ప్రకారం, ఏకాదశి రోజు మతపరంగా ప్రయోజనకరమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది మరియు వివిధ ఉపవాసాలలో అత్యంత పవిత్రమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది.

ఆచారాలు

🎀ఈ పవిత్రమైన తొలి ఏకాదశి రోజున భక్తులు తెల్లవారుజామునే నిద్రలేచి తమ క్రమమైన కార్యక్రమాలను ముగించుకుని స్వామికి పూజలు చేసి రోజంతా విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రం, విష్ణు అష్టోత్తరం (108 పేర్లు), విష్ణు సహస్రనామావళి (108 నామాలు) వంటి విష్ణు మంత్రాలను జపిస్తూ ఉపవాసం ఉంటారు. 1008 నామాలు), గోవింద నామాలు, అన్మాచార్య సంకీర్తనలు పాడటం, రామాయణం, శ్రీమద్భాగవతం, మహాభారతం మొదలైన పవిత్ర గ్రంథాలను అధ్యయనం చేయడం. ఈ రోజున విష్ణువును ఆరాధించడానికి మరియు అతని ఆశీర్వాదం కోసం ఆలయాలలో భక్తుల రద్దీ ఎక్కువగా ఉంటుంది.

🎀భవిష్యోత్తర పురాణంలో - శ్రీ కృష్ణుడు శయనీ ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యతను యుధిష్ఠిరునికి వివరించాడు మరియు సృష్టికర్త అయిన బ్రహ్మ దేవుడు తన కుమారుడైన నారదునికి వివరించాడు.

🎀ఇక్కడ రాజు మందాటా మరియు అతని రాజ్య ప్రజల గురించిన కథ ఉంది. ఒకప్పుడు పవిత్రమైన రాజు దేశం మూడేళ్లుగా కరువును ఎదుర్కొంది, కాని రాజు వానదేవతలను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి పరిష్కారం కనుగొనలేకపోయాడు. చివరగా, అంగీరస్ ఋషి థోలీ ఏకాదశి లేదా దేవ్-శయని ఏకాదశి వ్రతాన్ని (ప్రతిజ్ఞ) పాటించమని రాజుకు సలహా ఇచ్చాడు. విష్ణువు అనుగ్రహంతో రాజ్యంలో వర్షం కురిసింది. అందువల్ల ఈ రోజు హిందువులకు చాలా పవిత్రమైనదిగా గుర్తించబడింది, ప్రధానంగా వైష్ణవులు చాతుర్మాస్లో శయన ముద్రలో తన అనుగ్రహాన్ని కురిపించే మహావిష్ణువును పూజిస్తారు.

తొలి ఏకాదశి ఉపవాసం

🎀తొలి ఏకాదశి తర్వాత ఉపవాసం విరమించడాన్ని 'పారణ' అంటారు. ఏకాదశి ఉపవాసం మరుసటి రోజు సూర్యోదయం తర్వాత ఏకాదశి పరణ చేస్తారు. సూర్యోదయానికి ముందు ద్వాదశి ముగియని పక్షంలో ద్వాదశి తిథిలోగా పారణ చేయాలి. ద్వాదశి లోపల పారణ చేయకపోవడం నేరం లాంటిదే. హరి వాసర సమయంలో పారణ చేయరాదు - "శ్రీ హరి దినం". ఉపవాసం విరమించే ముందు హరి వాసరా వచ్చే వరకు వేచి ఉండాలి. హరి వాసర ద్వాదశి తిథి యొక్క మొదటి నాల్గవ వ్యవధి. ఉపవాసం విడిచిపెట్టడానికి అత్యంత ఇష్టపడే సమయం ప్రాతఃకాల్ (ఉదయం). మధ్యాహ్న సమయంలో (మధ్యాహ్నం) ఉపవాసం విరమించకుండా ఉండాలి. 

పేలాల పిండి వెనుక ఆరోగ్య రహస్యం ఇదే 

🎀తొలి ఏకాదశి నాడు పేలాల పిండిని తప్పక తినాలని పెద్దలు చెబుతారు. పేలాలు పితృదేవతలకు ఎంతో ఇష్టమైనవి. అంతేకాకుండా మనకు జన్మనిచ్చిన పూర్వీకులను పండగ రోజున గుర్తు చేసుకోవడం మన బాధ్యత. వాతావరణ పరిస్థితుల్లో మార్పు వచ్చే కాలం కాబట్టి మన శరీరం ఆరోగ్యపరంగా అనేక మార్పులకు లోనవుతుంది. గ్రీష్మ రుతువు ముగిసిన తర్వాత వర్ష రుతువు ప్రారంభమయ్యే కాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు ఒక్కసారిగా పడిపోతాయి. ఈ సమయంలో శరీరానికి పేలాల పిండి వేడిని కలగజేస్తుంది. అందువల్ల ఈ రోజున ఆలయాల్లో, ఇళ్లలో పేలాల పిండిని ప్రసాదంగా పంచడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది.