*ఆలోచనా తత్వం - 6*
వైద్యుని వద్ద , న్యాయవాదివద్ద అసత్యమాడనేకూడదు ! అది మనకే హాని.
చింతపండును , ఉప్పును చేతిలోకి అందుకోనేకూడదు ! అది శత్రువర్ధనం.
నీటితో ముగ్గులు వేయనేకూడదు ! అది అరిష్టదాయకం.
బాధ్యతను గుర్తించక హక్కును గూర్చి అడగనేకూడదు ! అది భావ్యం కాదు.
తనకుమాలిన దానము చేయనేకూడదు! పిదప కష్టపడవలసి వచ్చును.
ఎంతకోపముండినను శాపనార్థాలు పెట్టనేకూడదు ! అది మార్చలేని దగును.
కంటికి కనపించినవన్నియు నిజమని నమ్మనేకూడదు ! అది అవివేకం.
ఆప్యాయంగా పలకరించేవారిని అవమాన పరచనేకూడదు !
వేదశాస్త్ర వచనములను ఉల్లంఘించనేకూడదు ! అదియే పెద్దల మాట.
ఆపదలో యుండు వానికి సాయపడుటకు వెనుకాడనేకూడదు !
చేసినతప్పును ఒప్పుకొనుటకు సిగ్గుపడనేకూడదు ! అదియే సంస్కారం.
అధికారియని అందరిని బెదరించనేకూడదు ! అది అధికార దుర్వినియోగం.
సిరిసంపదలతో ఇతరుల స్థితిగతుల కొలవనేకూడదు ! అది అహంభావం.
ఆకలిలేని వారిని భోజనం చేసితీరాలని బలవంతముచేయనే కూడదు !
ఆడంబరానికై ఆహారపదార్థాలను వృధా చేయనేకూడదు ! అది అన్యాయం.
తెల్లనివన్ని పాలు అని అనుకోనేకూడదు ! అది అమాయకత్వం
నల్లనివన్ని నీరుఅనే నిర్ణయానికి రానేకూడదు ! అది అవివేకం.
ఎవరోతోడు వస్తారని ఎదురుచూసి మోసపోనేకూడదు ! అది చవటతనం.
చెవిటివాని చెవిలో శంఖం ఊదనేకూడదు ! అది నిష్ ప్రయోజనము.
సర్కారు పన్నులు కట్టక యుండనేకూడదు ! అది మోసమగును.
న్యాయము తెలియదని చెప్పనేకూడదు ! అది దోషమగును.
చట్టము తెలుసుకొనక యుండనేకూడదు ! అది శిక్షార్హం.
ధర్మం తప్పి ప్రవర్తించనేకూడదు ! అదియే కర్తవ్యం.
అమాయకత్వమును ప్రదర్శించనేకూడదు ! అది అవివేక లక్షణం.
అజ్ఞానాంధకారములో మునిగిపోనేకూడదు ! అది దారితప్పించును.
అహంకారమునకు వాహనమై యండనేకూడదు ! అది దారిమళ్లించును.
దురలవాట్లకు బానిసై పోనేకూడదు (అది పతనానికి నాంది.
సంస్కార హీనుడై ప్రవర్తించనేకూడదు ! అది కుసంస్కారమగును.
ఆశ్రయించిన వారిని కాపాడుటకు వెనుకాడనేకూడదు ! అది స్వధర్మం.
ఏ వేళలోనైన , ఎన్నికష్టాలొచ్చినా... దైవనమ్మకాన్ని మాత్రం కోల్పోనే కూడదు ! అది మన కష్టాలకు పరిహారం కానేకాదు.
ఇలవేల్పుకు మించిన దైవము లేదందురు. కావున ఇలవేల్పుకే తొలిపూజ.
హరిహరులకు భేద మెంచనేకూడదు ! అది మోక్షానికి అడ్డుకోలగును.
పరమతదేవతలను దూషించరాదు ! సర్వదేవతలు సమమే.
ఇతరుల నేరాలను వ్రేలెత్తి చూపనేకూడదు ! తక్కిన మూడు వ్రేళ్ళు నిన్ను చూపుచున్నదను సంగతిని మరచిపోనేకూడదు.
పరభాషల యందు అయిష్టత చూపనేకూడదు ! అన్ని భాషలు సమమే.
పరోపకారం చేయుటకు వెనకాడనేకూడదు ! అది మన ఆదర్శ ధర్మమగును.
పంతాలకు , పట్టింపులకు పోనే కూడదు ! అది ధననష్టాని కలిగించును.
పనికిరాని పనులను ఎప్పుడూ చేయనేకూడదు ! అది కాలవ్యయమగును.
ఎవ్వరినీ పరిహాసమాడనేకూడదు. తదుపరి అది మనకే హానికరం.
మగ సరసమాడనే కూడదు ! అది అనర్థానికి దారితీయును.
తెలియని విషయాన్ని గూర్చి వాదులాడనేకూడదు ! అది అపాయకరం.
ఏవిషయాన్ని మరచిపోయానని చెప్పనే కూడదు ! అది మందబుద్ధి కలవారి లక్షణం. విజ్ఞులు ఏవిషయాన్ని మరచిపోరు.
చపల చిత్తంతో ఏపనియు చేయనేకూడదు ! అది కుటిల సంస్కారం.
అంతట భగవంతుడుండి వీక్షిస్తున్నాడన్నది మరవనేకూడదు ! ఇది నిజం.
మట్టిగుఱ్ఱం యెక్కి నదిని దాటే ప్రయత్నం చేయనేకూడదు ! అది అవివేకం.
అల్పులను నమ్మి మనపనిని అప్పగించనేకూడదు ! అది పనిచేటగును.
కాలం విలువ తెలియక కాలక్షేపం చేయనేకూడదు ! అది అవివేక లక్షణం.