శ్రీ లలితా సహస్రనామం - అర్ధం, పరమార్ధము - Lalitha Sahsranaamam

P Madhav Kumar

 


లలిత సహస్రనామం

ఓం ఐం హ్రీం శ్రీం శ్రీమాత్రేనమః 

1. || ఓం శ్రీమాత శ్రీమహారాజ్ఞీ శ్రీమత్సింహాసనేశ్వరీ చిదగ్ని కుండసంభూత దేవకార్య సముద్యత ||
  • శ్రీమాత : శ్రీదేవి అను ప్రసిద్ధనామముగల జగన్మాత , సమస్త సృష్టికి మూలమైనది.
  • శ్రీ మహారాజ్ఞీ : మహారాణి, సమస్త లోకములను పరిపాలించుచున్నది.
  • శ్రీమత్ -సింహసనేశ్వరి : సింహాసనమును అధిష్టించి దుష్ట శిక్షణ చేయునది.
  • పై మూడు నామముల వలన లలిత దేవి సృష్టి , స్థితి, లయ కారిణి అని తెలియుచున్నది. చిదగ్ని కుండసంభూత : జ్గ్యానము అను అగ్ని కుండమున పుట్టినది.
  • దేవకార్య సముద్యతా : దేవతల పని చేయుటకు పూనుకొన్నది. ( దేవతల పని అనగా ఆధ్యాత్మిక సాధన)

2.  || ఉద్యద్భాను సహస్రాభ చతుర్బాహు సమన్విత రాగాస్వరుప పాశాడ్యా క్రోధా కారంకుశోజ్జ్వల ||
  • ఉద్యద్భాను సహస్రాభ : ఉదయించిన వేయి సూర్యుల వెలుగు కలిగినది.
  • చతుర్బాహు సమన్విత : నాలుగు బాహువులు కలిగినది.
  • రాగాస్వరుప పాశాడ్యా : అనురాగమే పాశముగా కలిగినది.
  • క్రోధాకారంకుశోజ్జ్వలా : క్రోదమును అంకుశంగా కలిగినది.

3. || మనోరూపేక్షు కోదండా పంచ తన్మాత్ర సాయకా నిజారుణ ప్రభాపూర మజ్జద్బ్రహ్మండమండల |||
  • మనోరూపేక్షు కోదండ : మనసే విల్లుగా కలది 
  • పంచతన్మాత్ర సాయక : ముఖ, చంద్ర , అష్టమి , రస, గంధములు అను పంచ తన్మాత్రములను బానములుగా కలది. 
  • చంద్ర ప్రభాపూర మజ్జద్బ్రహ్మాండ మండలా : తన ఎర్రన్ని కాంతి చే బ్రహ్మాండమంతయు నింపి వేసినది.

4. || చంపకాశోక పున్నాగ సౌగంధిక లసత్కచ కురువింద మణిశ్రేణి కనత్కోటీర మండిత ||
  • చంపకాశోక పున్నాగ : సంపెంగ, అశోక, పున్నాగమొదలగు పుష్పములు
  • సౌగంధిక : సువాసనగల
  • లసత్కచ : తలకట్టు
  • కురవింద మణి : కురవింద అను పేరు గల ఎర్రని మణులు
  • శ్రేణి : వరుస
  • కనత్ కోటీర మండితా : ప్రకాశం తో కూడిన కిరీటముధరించినది

5. || అష్టమిచంద్ర విభ్రాజ దళికస్తల శోభిత ముఖచంద్ర కలంకాభ మృగనాభి విశేషక ||
  • అష్టమీ చంద్ర : అష్టమి నాటి చంద్రుడు
  • విభ్రాజ : ప్రకాశించు
  • దళికస్థల : నుదిటి భాగం
  • శోబిత : ప్రకాశం కలిగినది
  • ముఖ చంద్ర : చంద్రుని ముఖమునందు
  • కళంకాభ : మచ్చ
  • మృగనాభి విశేషక : కస్తూరి తిలకం దిద్దిన అందమైనముఖము

6. || వదనస్మర మాంగల్య గృహతోరణ చిల్లిక వక్త్ర లక్ష్మి పరివాహ చలన్మీనాభ లోచన ||
  • వదనస్మర మాంగల్య : అందమైన కనుబొమ్మల తో కూడినముఖము
  • గృహ తోరణ : గృహమునకు అలంకరించిన మంగళతోరణము వలె
  • చిల్లికా : అందమైన ముఖము కలది
  • వక్త్ర లక్ష్మీ పరీవాహ : ముఖ సౌందర్యం అనే ప్రవాహమున
  • చలన్మీనాభలోచన : చేపల వంటి అందమైన కనులు కలది

7. || నవచంపక పుష్పాభ నాసదండ విరాజిత తారా కాంతి తిరస్కారి నాసాభరణ భాసుర ||
  • నవచంపక పుష్పాభ : క్రొత్త సంపెంగ మొగ్గలు
  • నాసదండ విరాజితా : అందమైన నాసిక కలది
  • తారా కాంతి : నక్షత్రాల వెలుగు
  • తిరస్కారి : మించిన
  • నాసాభరణ : ముక్కెర (నాసిక ఆభరణం)
  • భాసుర : ఆభరణం కలిగినది

8. || కదంబ మంజరీ క్లుప్త కర్ణపూరమనోహర తాటంక యుగళీభూత తపనోడుప మండల ||
  • కదంబ మంజరీ క్లుప్త : కడిమిపూల గుత్తి చే అలకరించిన
  • కర్ణపూర మనోహర : అందమైన చెవులు కలది
  • తాటంక యుగళీభూత తపనోడుప మండల : సూర్యచంద్రులను చెవికమ్మలుగా కలిగినది

9. || పద్మరాగ శిలాదర్శ పరిభావి కపోలభూ నవవిద్రుమ బింబశ్రి న్యక్కారి దసన్నచ్చద ||
  • పద్మరాగశిలాదర్శ : పద్మరాగమణి (కెంపు) తో చేయబడినఅద్దములు
  • పరిభావి కపోలభూ : కెంపుల ప్రకాశం కంటే ఎక్కువప్రకాశం గల చెక్కిళ్ళు కలది
  • నవవిద్రుమ బింబశ్రీ న్యక్కారి రదనచ్చదా : క్రొత్త పగడమును మించిన అందమైన యెర్రని పెదవులు కలది.

10. || శుద్ధ విద్యాంకురాకార ద్విజపంక్తి ద్వయోజ్జ్వల కర్పూర వీటికామోద సమాకర్ష దిగంతర ||
  • శుద్ధవిద్యాంకురాకార : శ్రీవిద్య అనబడు షోడశీమంత్రములోని పదునారు బీజాక్షరాలు
  • ద్విజపంక్తి ద్వయోజ్వల : తెల్లని ప్రకాశవంతమైనపలువరుస కలది
  • కర్పూరవీటికామోద : కర్పూర తాంబూల సువాసనలు
  • సమాకర్షదిగంతరా : నలుదిక్కులను ఆకర్షించునది.

11. || నిజసల్లాప మాధుర్య వినిర్భర్త్సిత కచ్ఛపి మందస్మిత ప్రభాపుర మజ్జత్కామేశ మానస ||
  • నిజసల్లాప మాధుర్య : తన పలుకుల మాధుర్యము చేత
  • వినిర్భర్త్సిత కచ్ఛపీ : సరస్వతీదేవి వీణా నాదమునుజయించునది
  • మందస్మిత : చిరునవ్వులు
  • ప్రభాపూర : కాంతి
  • మజ్జత్ : వశము చేసుకొను
  • కామేశ : కామేశ్వరుడు
  • మానసా : మనసును జయించునది.

12. || అనాకలిత సాదృశ్య చుబుకశ్రి విరాజిత కామేశ బద్ధమాంగాల్య సూత్ర శోభిత కంధర ||
  • అనాకలిత సాదృశ్య : పోల్చుటకు సాద్యముకాని
  • చుబుక శ్రీ విరాజితా : అందమైన గడ్డము (చుబుకము)కలది
  • కామేశ బద్ధ : కామేశ్వరుని చే
  • మాంగల్య సూత్ర : మంగళ సూత్రము
  • శోభిత : శోభిల్లుచున్న
  • కంధరా : కంట్టము కలది

13. || కనకాంగద కేయూర కమనీయ భుజాన్విత రత్నగ్రైవేయ చింతాక లోలముక్త ఫలాన్విత ||
  • కనకాంగద కేయూర : బంగారు బుజ కీర్తులతోను(వంకీలతో) కమనీయ : చూడచక్కని
  • భుజాన్వితా : భుజములు కలది
  • రత్న గ్రైవేయ : రత్నములు పొదిగిన
  • చింతాక : చింతాకు పతకము
  • లోల ముక్తా ఫలాన్వితా : ముత్యాల జాలర్లు

#buttons=(Ok, Go it!) #days=(20)

Our website uses cookies to enhance your experience. Check Now
Ok, Go it!
Follow Me Chat