Taittiriya Upanishad Shikshavalli – తైత్తిరీయోపనిషత్ – ౧. శీక్షావల్లీ

P Madhav Kumar

 (తై.ఆ.౭-౧-౧)

ఓం శ్రీ గురుభ్యో నమః | హరిః ఓం ||

ఓం శం నో॑ మి॒త్రశ్శం వరు॑ణః | శం నో॑ భవత్వర్య॒మా |
శం న॒ ఇన్ద్రో॒ బృహ॒స్పతి॑: | శం నో॒ విష్ణు॑రురుక్ర॒మః |
నమో॒ బ్రహ్మ॑ణే | నమ॑స్తే వాయో | త్వమే॒వ ప్ర॒త్యక్ష॒o బ్రహ్మా॑సి |
త్వమే॒వ ప్ర॒త్యక్ష॒o బ్రహ్మ॑ వదిష్యామి | ఋ॒తం వ॑దిష్యామి |
స॒త్యం వ॑దిష్యామి | తన్మామ॑వతు | తద్వ॒క్తార॑మవతు |
అవ॑తు॒ మామ్ | అవ॑తు వ॒క్తారమ్” |
ఓం శాన్తి॒: శాన్తి॒: శాన్తి॑: || ౧ ||

ఇతి ప్రథమోఽనువాకః ||

శీక్షాం వ్యా”ఖ్యాస్యా॒మః | వర్ణ॒స్స్వరః | మాత్రా॒ బలమ్ |
సామ॑ సన్తా॒నః | ఇత్యుక్తశ్శీ”క్షాధ్యా॒యః || ౧ ||

ఇతి ద్వితీయోఽనువాకః ||

స॒హ నౌ॒ యశః | స॒హ నౌ బ్ర॑హ్మవ॒ర్చసమ్ |
అథాతస్సగ్ంహితాయా ఉపనిషదం వ్యా”ఖ్యాస్యా॒మః |
పఞ్చస్వధిక॑రణే॒షు |
అధిలోకమధిజ్యౌతిషమధివిద్యమధిప్రజ॑మధ్యా॒త్మమ్ |
తా మహాసగ్ంహితా ఇ॑త్యాచ॒క్షతే | అథా॑ధిలో॒కమ్ |
పృథివీ పూ”ర్వరూ॒పమ్ | ద్యౌరుత్త॑రరూ॒పమ్ |
ఆకా॑శస్స॒న్ధిః || ౧ ||

వాయు॑స్సన్ధా॒నమ్ | ఇత్య॑ధిలో॒కమ్ | అథా॑ధిజ్యౌ॒తిషమ్ |
అగ్నిః పూ”ర్వరూ॒పమ్ | ఆదిత్య ఉత్త॑రరూ॒పమ్ | ఆ॑పస్స॒న్ధిః |
వైద్యుత॑స్సన్ధా॒నమ్ | ఇత్య॑ధిజ్యౌ॒తిషమ్ | అథా॑ధివి॒ద్యమ్ |
ఆచార్యః పూ”ర్వరూ॒పమ్ || ౨ ||

అన్తేవాస్యుత్త॑రరూ॒పమ్ | వి॑ద్యా స॒న్ధిః |
ప్రవచనగ్॑o సన్ధా॒నమ్ |
ఇత్య॑ధివి॒ద్యమ్ | అథాధి॒ప్రజమ్ | మాతా పూ”ర్వరూ॒పమ్ |
పితోత్త॑రరూ॒పమ్ | ప్ర॑జా స॒న్ధిః | ప్రజననగ్॑o సన్ధా॒నమ్ |
ఇత్యధి॒ప్రజమ్ || ౩ ||

అథాధ్యా॒త్మమ్ | అధరా హనుః పూ”ర్వరూ॒పమ్ |
ఉత్తరా హనురుత్త॑రరూ॒పమ్ | వాక్స॒న్ధిః | జిహ్వా॑ సన్ధా॒నమ్ |
ఇత్యధ్యా॒త్మమ్ | ఇతీమా మ॑హాస॒గ్॒oహితాః |
య ఏవమేతా మహాసగ్ంహితా వ్యాఖ్యా॑తా వే॒ద |
సన్ధీయతే ప్రజ॑యా ప॒శుభిః |
బ్రహ్మవర్చసేనాన్నాద్యేన సువర్గ్యేణ॑ లోకే॒న || ౪ ||

ఇతి తృతీయోఽనువాకః ||

యశ్ఛన్ద॑సామృష॒భో వి॒శ్వరూ॑పః |
ఛన్దో॒భ్యోఽధ్య॒మృతా”థ్సం బ॒భూవ॑ |
స మేన్ద్రో॑ మే॒ధయా” స్పృణోతు |
అ॒మృత॑స్య దేవ॒ ధార॑ణో భూయాసమ్ |
శరీ॑రం మే॒ విచ॑ర్షణమ్ | జి॒హ్వా మే॒ మధు॑మత్తమా |
కర్ణా”భ్యాం భూరి॒ విశ్రు॑వమ్ |
బ్రహ్మ॑ణః కో॒శో॑ఽసి మే॒ధయాఽపి॑హితః |
శ్రు॒తం మే॑ గోపాయ | ఆ॒వహ॑న్తీ వితన్వా॒నా || ౧ ||

కు॒ర్వా॒ణా చీర॑మా॒త్మన॑: | వాసాగ్॑oసి॒ మమ॒ గావ॑శ్చ |
అ॒న్న॒పా॒నే చ॑ సర్వ॒దా | తతో॑ మే॒ శ్రియ॒మావ॑హ |
లో॒మ॒శాం ప॒శుభి॑స్స॒హ స్వాహా” |
ఆమా॑ యన్తు బ్రహ్మచా॒రిణ॒స్స్వాహా” |
విమా॑ఽఽయన్తు బ్రహ్మచా॒రిణ॒స్స్వాహా” |
ప్రమా॑ఽఽయన్తు బ్రహ్మచా॒రిణ॒స్స్వాహా” |
దమా॑యన్తు బ్రహ్మచా॒రిణ॒స్స్వాహా” |
శమా॑యన్తు బ్రహ్మచా॒రిణ॒స్స్వాహా” || ౨ ||

యశో॒ జనే॑ఽసాని॒ స్వాహా” | శ్రేయా॒న్వస్య॑సోఽసాని॒ స్వాహా” |
తం త్వా॑ భగ॒ ప్రవి॑శాని॒ స్వాహా” |
స మా॑ భగ॒ ప్రవి॑శ॒ స్వాహా” |
తస్మి”న్థ్స॒హస్ర॑శాఖే | నిభ॑గా॒హం త్వయి॑ మృజే॒ స్వాహా” |
యథాఽఽప॒: ప్రవ॑తా॒ఽఽయన్తి॑ | యథా॒ మాసా॑ అహర్జ॒రమ్ |
ఏ॒వం మాం బ్ర॑హ్మచా॒రిణ॑: | ధాత॒రాయ॑న్తు స॒ర్వత॒స్స్వాహా” |
ప్ర॒తి॒వే॒శో॑ఽసి॒ ప్రమా॑భాహి॒ ప్రమా॑పద్యస్వ || ౩ ||

ఇతి చతుర్థోఽనువాకః ||

భూర్భువ॒స్సువ॒రితి॒ వా ఏ॒తాస్తి॒స్రో వ్యాహృ॑తయః |
తాసా॑ముహస్మై॒ తాం చ॑తు॒ర్థీమ్ | మాహా॑చమస్య॒: ప్రవే॑దయతే |
మహ॒ ఇతి॑ | తద్బ్రహ్మ॑ | స ఆ॒త్మా | అఙ్గా”న్య॒న్యా దే॒వతా”: |
భూరితి॒ వా అ॒యం లో॒కః | భువ॒ ఇత్య॒న్తరి॑క్షమ్ |
సువ॒రిత్య॒సౌ లో॒కః || ౧ ||

మహ॒ ఇత్యా॑ది॒త్యః | ఆ॒ది॒త్యేన॒ వావ సర్వే॑ లో॒కా మహీ॑యన్తే |
భూరితి॒ వా అ॒గ్నిః | భువ॒ ఇతి॑ వా॒యుః | సువ॒రిత్యా॑ది॒త్యః |
మహ॒ ఇతి॑ చ॒న్ద్రమా”: |
చ॒న్ద్రమ॑సా॒ వావ సర్వా॑ణి॒ జ్యోతీగ్॑oషి॒ మహీ॑యన్తే | భూరితి॒ వా ఋచ॑: |
భువ॒ ఇతి॒ సామా॑ని |
సువ॒రితి॒ యజూగ్॑oషి || ౨ ||

మహ॒ ఇతి॒ బ్రహ్మ॑ | బ్రహ్మ॑ణా॒ వావ సర్వే॑ వే॒దా మహీ॑యన్తే |
భూరితి॒ వై ప్రా॒ణః | భువ॒ ఇత్య॑పా॒నః | సువ॒రితి॑ వ్యా॒నః |
మహ॒ ఇత్యన్నమ్” | అన్నే॑న॒ వావ సర్వే” ప్రా॒ణా మహీ॑యన్తే |
తా వా ఏ॒తాశ్చత॑స్రశ్చతు॒ర్ధా | చత॑స్రశ్చతస్రో॒ వ్యాహృ॑తయః |
తా యో వేద॑ |
స వే॑ద॒ బ్రహ్మ॑ | సర్వే”ఽస్మై దే॒వా బ॒లిమావ॑హన్తి || ౩ ||

ఇతి పఞ్చమోఽనువాకః ||

స య ఏ॒షో”ఽన్తరహృ॑దయ ఆకా॒శః |
తస్మి॑న్న॒యం పురు॑షో మనో॒మయ॑: | అమృ॑తో హిర॒ణ్మయ॑: |
అన్త॑రేణ॒ తాలు॑కే | య ఏ॒షస్తన॑ ఇవావ॒లమ్బ॑తే | సే”న్ద్రయో॒నిః |
యత్రా॒సౌ కే॑శా॒న్తో వి॒వర్త॑తే | వ్య॒పోహ్య॑ శీర్షకపా॒లే |
భూరిత్య॒గ్నౌ ప్రతి॑తిష్ఠతి | భువ॒ ఇతి॑ వా॒యౌ || ౧ ||

సువ॒రిత్యా॑ది॒త్యే | మహ॒ ఇతి॒ బ్రహ్మ॑ణి | ఆ॒ప్నోతి॒ స్వారా”జ్యమ్ |
ఆ॒ప్నోతి॒ మన॑స॒స్పతిమ్” | వాక్ప॑తి॒శ్చక్షు॑ష్పతిః |
శ్రోత్ర॑పతిర్వి॒జ్ఞాన॑పతిః | ఏ॒తత్తతో॑ భవతి |
ఆ॒కా॒శశ॑రీర॒o బ్రహ్మ॑ |
స॒త్యాత్మ॑ ప్రా॒ణారా॑మ॒o మన॑ ఆనన్దమ్ |
శాన్తి॑సమృద్ధమ॒మృతమ్” |
ఇతి॑ ప్రాచీన యో॒గ్యోపా”స్స్వ || ౨ ||

ఇతి షష్ఠోఽనువాకః ||

పృ॒థి॒వ్య॑న్తరి॑క్ష॒o ద్యౌర్దిశో॑ఽవాన్తరది॒శాః |
అ॒గ్నిర్వా॒యురా॑ది॒త్యశ్చ॒న్ద్రమా॒ నక్ష॑త్రాణి |
ఆప॒ ఓష॑ధయో॒ వన॒స్పత॑య ఆకా॒శ ఆ॒త్మా | ఇత్య॑ధిభూ॒తమ్ |
అథాధ్యా॒త్మమ్ | ప్రా॒ణో వ్యా॒నో॑ఽపా॒న ఉ॑దా॒నస్స॑మా॒నః |
చక్షు॒శ్శ్రోత్ర॒o మనో॒ వాక్త్వక్ |
చర్మ॑మా॒గ్॒oసగ్గ్ స్నావాస్థి॑ మ॒జ్జా |
ఏ॒తద॑ధివి॒ధాయ॒ ఋషి॒రవో॑చత్ |
పాఙ్క్త॒o వా ఇ॒దగ్ం సర్వమ్” |
పాఙ్క్తే॑నై॒వ పాఙ్క్తగ్గ్॑ స్పృణో॒తీతి॑ || ౧ ||

ఇతి సప్తమోఽనువాకః ||

ఓమితి॒ బ్రహ్మ॑ | ఓమితీ॒దగ్ం సర్వమ్” |
ఓమిత్యే॒తద॑నుకృతి హ స్మ॒ వా అ॒ప్యో శ్రా॑వ॒యేత్యాశ్రా॑వయన్తి |
ఓమితి॒ సామా॑ని గాయన్తి | ఓగ్ం శోమితి॑ శ॒స్త్రాణి॑ శగ్ంసన్తి |
ఓమిత్య॑ధ్వ॒ర్యుః ప్ర॑తిగ॒రం ప్రతి॑గృణాతి |
ఓమితి॒ బ్రహ్మా॒ ప్రసౌ॑తి | ఓమిత్య॑గ్నిహో॒త్రమను॑జానాతి |
ఓమితి॑ బ్రాహ్మ॒ణః ప్ర॑వ॒క్ష్యన్నా॑హ॒ బ్రహ్మోపా”ప్నవా॒నీతి॑ |
బ్రహ్మై॒వోపా”ప్నోతి || ౧ ||

ఇత్యష్టమోఽనువాకః ||

ఋతం చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
సత్యం చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
తపశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
దమశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
శమశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
అగ్నయశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
అగ్నిహోత్రం చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
అతిథయశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
మానుషం చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
ప్రజా చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
ప్రజనశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
ప్రజాతిశ్చ స్వాధ్యాయప్రవ॑చనే॒ చ |
సత్యమితి సత్యవచా॑ రాథీ॒తరః |
తప ఇతి తపోనిత్యః పౌ॑రుశి॒ష్టిః |
స్వాధ్యాయప్రవచనే ఏవేతి నాకో॑ మౌద్గ॒ల్యః |
తద్ధి తప॑స్తద్ధి॒ తపః || ౧ ||

ఇతి నవమోఽనువాకః ||

అ॒హం వృ॒క్షస్య॒ రేరి॑వా | కీ॒ర్తిః పృ॒ష్ఠం గి॒రేరి॑వ |
ఊ॒ర్ధ్వప॑విత్రో వా॒జినీ॑వ స్వ॒మృత॑మస్మి |
ద్రవి॑ణ॒గ్॒o సవ॑ర్చసమ్ | సుమేధా అ॑మృతో॒క్షితః |
ఇతి త్రిశఙ్కోర్వేదా॑నువ॒చనమ్ || ౧ ||

ఇతి దశమోఽనువాకః ||

వేదమనూచ్యాచార్యోఽన్తేవాసినమ॑నుశా॒స్తి |
సత్య॒o వద | ధర్మ॒o చర | స్వాధ్యాయా”న్మా ప్ర॒మదః |
ఆచార్యాయ ప్రియం ధనమాహృత్య ప్రజాతన్తుం మా వ్య॑వచ్ఛే॒త్సీః |
సత్యాన్న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ | ధర్మాన్న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ |
కుశలాన్న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ | భూత్యై న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ |
స్వాధ్యాయప్రవచనాభ్యాం న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ || ౧ ||

దేవపితృకార్యాభ్యాం న ప్రమ॑దిత॒వ్యమ్ | మాతృ॑దేవో॒ భవ |
పితృ॑దేవో॒ భవ | ఆచార్య॑దేవో॒ భవ | అతిథి॑దేవో॒ భవ |
యాన్యనవద్యాని॑ కర్మా॒ణి | తాని సేవి॑తవ్యా॒ని | నో ఇ॑తరా॒ణి |
యాన్యస్మాకగ్ం సుచ॑రితా॒ని | తాని త్వయో॑పాస్యా॒ని || ౨ ||

నో ఇ॑తరా॒ణి | యే కే చారుమచ్ఛ్రేయాగ్॑oసో బ్రా॒హ్మణాః |
తేషాం త్వయాఽఽసనే న ప్రశ్వ॑సిత॒వ్యమ్ | శ్రద్ధ॑యా దే॒యమ్ |
అశ్రద్ధ॑యాఽదే॒యమ్ | శ్రి॑యా దే॒యమ్ | హ్రి॑యా దే॒యమ్ |
భి॑యా దే॒యమ్ | సంవి॑దా దే॒యమ్ |
అథ యది తే కర్మవిచికిథ్సా వా వృత్తవిచికి॑థ్సా వా॒ స్యాత్ || ౩ ||

యే తత్ర బ్రాహ్మణా”స్సంమ॒ర్శినః | యుక్తా॑ ఆయు॒క్తాః |
అలూక్షా॑ ధర్మ॑కామా॒స్స్యుః | యథా తే॑ తత్ర॑ వర్తే॒రన్న్ |
తథా తత్ర॑ వర్తే॒థాః | అథాభ్యా”ఖ్యా॒తేషు |
యే తత్ర బ్రాహ్మణా”స్సంమ॒ర్శినః | యుక్తా॑ ఆయు॒క్తాః |
అలూక్షా॑ ధర్మకామా॒స్స్యుః | యథా తే॑ తేషు॑ వర్తే॒రన్న్ |
తథా తేషు॑ వర్తే॒థాః | ఏష॑ ఆదే॒శః | ఏష ఉ॑పదే॒శః |
ఏషా వే॑దోప॒నిషత్ | ఏతద॑నుశా॒సనమ్ | ఏవముపా॑సిత॒వ్యమ్ |
ఏవము చైత॑దుపా॒స్యమ్ || ౪ ||

ఇత్యేకాదశఽనువాకః ||

శం నో॑ మి॒త్రశ్శం వరు॑ణః | శం నో॑ భవత్వర్య॒మా |
శం న॒ ఇన్ద్రో॒ బృహ॒స్పతి॑: | శం నో॒ విష్ణు॑రురుక్ర॒మః |
నమో॒ బ్రహ్మ॑ణే | నమ॑స్తే వాయో | త్వమే॒వ ప్ర॒త్యక్ష॒o బ్రహ్మా॑సి |
త్వామే॒వ ప్ర॒త్యక్ష॒o బ్రహ్మావా॑దిషమ్ | ఋ॒తమ॑వాదిషమ్ |
స॒త్యమ॑వాదిషమ్ | తన్మామా॑వీత్ | తద్వ॒క్తార॑మావీత్ |
ఆవీ॒న్మామ్ | ఆవీ”ద్వ॒క్తారమ్” |
ఓం శాన్తి॒: శాన్తి॒: శాన్తి॑: || ౧ ||

ఇతి ద్వాదశోఽనువాకః ||

|| ఇతి శీక్షావల్లీ సమాప్తా ||

#buttons=(Ok, Go it!) #days=(20)

Our website uses cookies to enhance your experience. Check Now
Ok, Go it!
Follow Me Chat