శ్రీ ప్రత్యంగిరా సూక్తం (ఋగ్వేదీయ పాఠాన్తరం – 1)
(ఋ.వే.ఖి.౪.౫)
యాం కల్పయన్తి నోఽరయః క్రూరాం కృత్యాం వధూమివ |
తాం బ్రహ్మణా పరి నిఙ్మః ప్రత్యక్కర్తారమృచ్ఛతు || ౧ ||
శీర్షణ్వతీం కర్ణవతీం విశ్వరూపాం భయంకరీమ్ |
యః ప్రాహిణోమి హాద్య త్వా వి తత్త్వం యోజయాశుభి || ౨ ||
యేన చిత్తేన వదసి ప్రతికూలమఘాయూని |
తమేవం తే ని కృత్యే మాస్మాన్ ఋష్యో అనాగసః || ౩ ||
అభి వర్తస్వ కర్తారం నిరస్తాస్మాభిరోజసా |
ఆయురస్య ని వర్తస్వ ప్రజాం చ పురుషాదిని || ౪ ||
యస్త్వా కృత్యే చకారేహ తం త్వం గచ్ఛ పునర్నవే |
అరాతీః కృత్యాం నాశయ సర్వాశ్చ యాతుధాన్యః || ౫ ||
క్షిప్రం కృత్యే ని వర్తస్వ కర్తురేవ గృహాన్ ప్రతి |
పశూంశ్చావాస్య నాశయ వీరాంశ్చాస్య ని బర్హయ || ౬ ||
యస్త్వా కృత్యే ప్ర జిగాతి విద్వాన్ అవిదుషో గృహాన్ |
తస్త్యైవేతః పరేత్యాశు తనుం కృధి పరుష్యసః || ౭ ||
ప్రతీచీం త్వాపసేధతు బ్రహ్మ రోచిష్ణ్వమిత్రహా |
అగ్నిశ్చ కృత్యే రక్షోహా రిప్రహా చాజ ఏకపాత్ || ౮ ||
యథా త్వాఙ్గిరసః పూర్వే భృగవశ్చాప సేధిరే |
అత్రయశ్చ వసిష్ఠాశ్చ తథైవ త్వాపసేధిమ || ౯ ||
యస్తే పరూంషి సందధౌ రథస్యేవ ఋభుర్ధియా |
తం గచ్ఛ తత్ర తే జనమజ్ఞాతస్తేఽయం జనః || ౧౦ ||
యో నః కశ్చిద్రణస్థో వా కశ్చిద్వాన్యోఽభి హింసతి |
తస్య త్వం ద్రోరివేద్ధోఽగ్నిస్తనుః పృచ్ఛస్వ హేళితః || ౧౧ ||
భవా శర్వా దేవహేళిమస్య తే పాపకృత్వనే |
హరస్వతీస్త్వం చ కృత్యే నోచ్ఛిషస్తస్య కిఞ్చన || ౧౨ ||
యే నో శివాసః పన్థానః పరాయాన్తి పరావతమ్ |
తైర్దేవ్యరాతీః కృత్యా నో గమయస్వా ని వర్తయ || ౧౩ ||
యో నః కశ్చిద్ద్రుహోఽరాతిర్మనసాప్యభి దాసతి |
దూరస్థో వాన్తికస్థో వా తస్య హృద్యమసృక్ పిబ || ౧౪ ||
యేనాసి కృత్యే ప్రహితా దూఢ్యేనాస్మజ్జిఘాంసయా |
తస్య వ్యనచ్చావ్యనచ్చ హినస్తు శరదాశనిః || ౧౫ ||
యద్యు వైషి ద్విపద్యస్మాన్ యది వైషి చతుష్పదీ |
నిరస్తాతోఽవ్రతాస్మాభిః కర్తురష్టాపదీ గృహమ్ || ౧౬ ||
యో నః శపాదశపతో యశ్చ నః శపతః శపాత్ |
వృక్ష ఇవ విద్యుతా హత ఆమూలాదనుశుష్యతు || ౧౭ ||
యం ద్విష్మో యశ్చ నో ద్వేష్ట్యఘాయుర్యశ్చ నః శపాత్ |
శునే పేష్ట్రమివావక్షామం తం ప్రత్యస్యామి మృత్యవే || ౧౮ ||
యశ్చ సాపత్నః శపథో యశ్చ జామ్యాః శపథః |
బ్రహ్మా చ యత్ క్రుద్ధః శపాత్ సర్వం తత్ కృధ్యధస్పదమ్ || ౧౯ ||
సబన్ధుశ్చాసబన్ధుశ్చ యో అస్మాన్ అభి దాసతి |
తస్య త్వం భిన్ధ్యధిష్ఠాయ పదా విష్పూర్యతే శిరః || ౨౦ ||
అభి ప్రేహి సహస్రాక్షం యుక్త్వాశుం శపథ రథమ్ |
శత్రూఁరన్విచ్ఛతీ కృత్యే వృకీవావివృతో గృహాన్ || ౨౧ ||
పరి ణో వృఙ్ధి శపథాన్ దహన్నగ్నిరివ వ్రజమ్ |
శత్రూఁరేవా వి నో జహి దివ్యా వృక్షమివాశనిః || ౨౨ ||
శత్రూన్మే ప్రోష్ట శపథాన్ కృత్యాశ్చ సుహృదో హృద్యాః |
జిహ్మాః శ్లక్ష్ణాశ్చ దుర్హృదః సమిద్ధం జాతవేదసమ్ || ౨౩ ||
అసపత్నం పురస్తాన్నః శివం దక్షిణతస్కృధి |
అభయం సతతం పశ్చాద్భద్రముత్తరతో గృహే || ౨౪ ||
పరేహి కృత్యే మా తిష్ఠ వృద్ధస్యేవ పదం నయ |
మృగస్య హి మృగారిస్త్వం తం త్వం నికర్తుమర్హసి || ౨౫ ||
అఘ్న్యాస్యే ఘోరరూపే వరరూపే వినాశిని |
జమ్భితాః ప్రత్యా గృభ్ణీష్వ స్వయమాదాయాద్భుతమ్ || ౨౬ ||
త్వమిన్ద్రో యమో వరుణస్త్వమాపో అగ్నిరథానిలః |
బ్రహ్మా చైవ రుద్రశ్చ త్వష్టా చైవ ప్రజాపతిః || ౨౭ ||
ఆవర్తధ్వం నివర్తధ్వమృతవః పరివత్సరాః |
అహోరాత్రాశ్చాబ్దాశ్చ త్వం దిశః ప్రదిశశ్చ మే || ౨౮ ||
త్వమిన్ద్రో యమో వరుణస్త్వమాపో అగ్నిరథానిలః |
అత్యాహృత్య పశూన్ దేవానుత్పాతయస్వాద్భుతమ్ || ౨౯ ||
అభ్యక్తాస్తాః స్వలంకృతాః సర్వం నో దురితం జహి |
జానీథాశ్చైవ కృత్యానాం కర్తౄన్ నౄన్ పాపచేతసః || ౩౦ ||
యథా హన్తి పూర్వాసినం తయైవేష్వాశుకృజ్జనః |
తథా త్వయా యుజా వయం తస్య నికృణ్మ స్థాస్ను జఙ్గమమ్ || ౩౧ ||
ఉత్తిష్ఠైవ పరేహితో౩ఘ్న్యాస్యే కిమిహేచ్ఛసి |
గ్రీవాస్తే కృత్యే పదా చాపి కర్త్స్యామి నిర్ద్రవ || ౩౨ ||
స్వాయసా సన్తి నోసయో విద్మశ్చైవ పరూంషి తే |
తైః స్థ నికృణ్మ స్థాన్యుగ్రే యది నో జీవయస్వ ఈమ్ || ౩౩ ||
మాస్యోచ్ఛిషో ద్విపదం మో చ కించిచ్చతుష్పదమ్ |
మా జ్ఞాతీరనుజాస్వన్వా మా వేశం ప్రతివేశినా || ౩౪ ||
శత్రూయతా ప్రహితామిమాం యేనాభి యథాయథా |
తతస్తథా త్వానుదతు యోఽయమన్తర్మయి శ్రితః || ౩౫ ||
ఏవం త్వం నికృతాస్మాభిర్బ్రహ్మణా దేవి సర్వశః |
యథా తమాశ్రితం కర్త్వా పాపధీరేవ నో జహి || ౩౬ ||
యో నః స్వో అరణో యశ్చ నిష్ట్యో జిఘాంసతి |
దేవాస్తం సర్వే ధూర్వన్తు బ్రహ్మ వర్మ మమాన్తరమ్ || ౩౭ ||
యథా విద్యుద్ధతో వృక్ష ఆ మూలదను శుష్యతి |
ఏవం స ప్రతి శుష్యతు యో మే పాపం చికీర్షతి || ౩౮ ||
యథా ప్రతిహితా భూత్వా తామేవ ప్రతి ధావతి |
పాపం తమేవ ధావతు యో మే పాపం చికీర్షతి || ౩౯ ||
కువీరం తే సుఖం రుద్రం నన్దీమానం విమథ హ |
బ్రహ్మ వర్మ మమాన్తరం శర్మ వర్మ మమాన్తరం ధర్మ వర్మ మమాన్తరమ్ || ౪౦ ||