పంచభూత లింగాలు అంటే ఏమిటి ?
ఎక్కడ
ఉన్నాయి..? : ప్రాణికోటికి ఆధారమైనవి పంచభూతాలు. అవి భూమి, ఆకాశం, గాలి,
నీరు, నిప్పు. ఈ ఐదు మూలకాలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నవేపంచభూత స్థల
దేవాలయాలు.
- జలలింగం, జంబుకేశ్వరం ,Tamilnadu
- అగ్ని లింగం, అరుణాచలం ,Tamilnadu
- పృథ్వి లింగం, కంచి , Tamilnadu
- ఆకాశ లింగం , పృథ్వి లింగం, Tamilnadu
- వాయు లింగం , కాళహస్తి , AndhraPradesh
దక్షిణ
భారతదేశంలో గల ఈ పంచభూత స్థలాలను శివరాత్రి పర్వదినాన సందర్శించడం
జన్మధన్యంగా భావిస్తారు భక్తజనం.ఇందులో నాలుగు దేవాలయాలు తమిళనాడులో ఉండగా,
ఒకటి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉంది.
1. పృథ్విలింగం
ఇది
మట్టిలింగం. కంచిలోఉంది. ఏకాంబరేశ్వర స్వామి అంటారు. పార్వతీదేవిచే ఈ
లింగం ప్రతిష్టించబడినది. ఇక్కడున్న అమ్మవారి పేరు కామాక్షీదేవి. అష్టాదశ
పీఠాలలో ఇది ఒకటి.
2. ఆకాశలింగం
ఇది
తమిళనాడులోని చిదంబర క్షేత్రంలో ఉన్నది. ఆకాశలింగ దర్శనం రహస్యమైనది.
ఆకాశంవలే శూన్యంగా కనిపిస్తుంది. లింగ దర్శనముండదు. అందువల్లనే చిదంబర
రహస్యం అనే పేరు వచ్చినది. ఈ క్షేత్రంలో నటరాజస్వామి, శివకామ సుందరి
అమ్మవార్లు మాత్రమే ఉంటారు.
3. జలలింగం
ఈ
లింగం క్రింద ఎప్పుడూ నీటి ఊట ఉండటం వలన దీనిని జలలింగం అంటారు. ఇది
తమిళనాడులోని తిరుచురాపల్లికి సమీపంలో జంబుకేశ్వర క్షేత్రంలో ఉంటుంది. ఈ
స్వామి పేరు జంబుకేశ్వరుడు. అమ్మవారి పేరు అఖిలాండేశ్వరి. బ్రహ్మహత్యా పాతక
నివారణకోసం పరమేశ్వరుడు జంబూక వృక్షం క్రింద తపస్సు చేసినందుకే ఇక్కడి
శివునికి జంబుకేశ్వరుడని పేరువచ్చెను.
4. తేజోలింగం
తమిళనాడులోని
అరుణాచలంలో తిరువన్నామలై క్షేత్రంలో తేజోలింగం ఉన్నది. అరుణాచల
శిఖరాగ్రంపై అగ్నిశిఖ ఒకటి ఆవిర్భవించి తేజోలింగం రూపమయ్యాడు శివుడు. ఈయన
పేరే అరుణాచలేశ్వరుడు. అమ్మవారి పేరు అరుణాచలేశ్యరి.
5. వాయులింగం
ఆంధ్రప్రదేశ్‌
తిరుపతికి దగ్గరలోని శ్రీ కాళహస్తీశ్వరస్వామి ఆలయంలోని లింగమే వాయులింగం.
ఈయన పేరు కాళహస్తీశ్వరుడు. అమ్మవారి పేరు జ్ఞానప్రసూనాంబ. సాలెపురుగు,
పాము, ఏనుగులకు మోక్షము ప్రసాదించిన క్షేత్రం. ఇవే పంచభూతలింగాలుగా
ప్రసిద్ది చెందినవి.
గూగుల్ మ్యాప్ ద్వారా వీక్షించండి :
Pancha Bhoota Stalas ( THE FIVE LINGAS, TEMPLES OF FIVE ELEMENTS )
The
Pancha Bhoota temples are dedicated to Lord Shiva. Pancha mean five and
Bhoota means elements. The five basic elements are earth (dharti),
water (neer), fire (agni), air (vayu) and sky (aakash). These set of
five temples are considered to be of great importance in south India.
According to hindu mythology the five Shiva lingas in these temples
represent the five elements.
The first temple
is Ekambareshwar temple. It is located in Kanchipuram in the state of
Tamil Nadu. This temple signifies the element earth. The presiding deity
here is Shiva who is worshipped here as Ekambareshwar. The Shivlinga
here is known as Prithvi Lingam.
The second
temple is Jambukeshwar temple which is in Tiruvanaika. The shiva linga
here signifies the element water. This ancient temple is dedicated to
Shiva and Parvati. Lord Shiva is worshipped here as Jambukeshwar and
goddess Parvati is worshipped here as Akhilandeshwari.
The
third temple is Annamalaiyar which is in the town of Tiruvannamalai in
the state of Tamil Nadu. The shiva linga here represents the element
fire. It is believed that Lord Shiva appeared here in his ardhanarishwar
form to bless his devotees.
The fourth temple
is Srikalahasti temple which is situated in Chitoor district of the
state of Andhra Pradesh. The shivalinga here represents the element air.
Lord Shiva is worshipped here as Srikalahastishwar and goddess Parvati
is worshipped here as Gnanaprasunambika.
The
fifth temple is Chidambaram which is in the town of Chidambaram in the
state of Tamil Nadu. Lord Shiva here is in the form of the cosmic dancer
Nataraj. This temple is dedicated to both Lord Shiva and Vishnu. The
shivalinga here represents the element sky.
- These five temples were built by people of highest spiritual accomplishment.
- Not only is Kalahasti, Kanchipuram & Chidambram in a straight line and longitude but Kalahasti, Tiruvanaikoil and Tiruvannamalai are also on a straight line.
- All five temples joined together form an isosceles triangle with the distance from Kalahasti to Tiruvanamalai equal to distance from Kalahasti to Chidambaram.
- Tiruvanamalai dissects the distance between Kalahasti to Tiruvanaikoil. ie, it is in the exact middle of Kalahasti to Tiruvanaikoil.
- Note that Kanchi Ekambareshwar temple is also one thirds distance between Kalahasti and Chidambaram.
- Tradition says Seekers should visit these in natural order, ie Earth, Water, Fire, Air and Space – namely Kanchi, Tiruvanaikoil, Tiruvanamalai, Kalahasti and Chidambaram.
- Interestingly, the most significant point of this triangle is the where most holy shrine of them all, Chidambaram, is constructed.
- Drawing a line from this point connects temples in Kanchi & Kalahasti.
- Drawing a line from here to Tiruvannamalai bisects the line between Kalahasti and Tiruvanaikoil!!!!!
As we can see, the three of the pancha bhuta sthalas, Kanchipuram, Kalahasthi and Chidambaram are in same longitude.
- SriKalahasti temple – A flickering lamp in the shows the play of wind
- Tiruvanaikka temple – the water spring in the innermost sanctum shows the temple’s relationship to the element water
- Tiruvannamalai – the annual Kartikai Deepam festival where a giant lamp is lighted atop the manifestation as fire
- Kanchipuram – the swayambhu lingam of sand shows the temple’s association with the earth
- Chidambaram – the formless space shows the association of the Supreme being with formlessness or nothingness
The
temples are magnificent in nature and they were built when there was no
machinery. The temples construction took many generations that some
people spent their whole lives in building one temple. The process of
building temples meant so much to the kings and the people.