💠 రజిమ్‌ను ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని ప్రయాగ్ అని పిలుస్తారు. నదులు, అందమైన దృశ్యాలు మరియు దేవాలయాలు ఈ మూడింటిని ఒకే చోట చూడాలనుకుంటే, ఖచ్చితంగా రజిమ్‌కు రండి. వర్షాకాలంలో దీని అందం మరింత పెరుగుతుంది.
💠 ఇది గరియాబంద్ యొక్క ఈశాన్యంలో మహానది యొక్క కుడి ఒడ్డున ఉంది, ఇక్కడ పరి మరియు సొంధూర్ అనే దాని ఉపనదులు కలుస్తాయి.
మహానది, పారి నది మరియు సొంధూర్ నది సంగమించడం వల్ల దీనిని ఛత్తీస్‌గఢ్ త్రివేణి సంగమం అంటారు. ప్రతి సంవత్సరం మాఘ పూర్ణిమ నుండి మహాశివరాత్రి వరకు ఇక్కడ భారీ జాతర జరుగుతుంది.
💠 సంగం మధ్యలో కులేశ్వర్ మహాదేవ్ యొక్క భారీ ఆలయం ఉంది.
శ్రీరాముడు వనవాస సమయంలో ఈ ప్రదేశంలో మహాదేవ్‌ను పూజించాడని నమ్ముతారు.
ఈ ప్రదేశం యొక్క పురాతన పేరు కూడా కమల క్షేత్రం.
💠 రాజిమ్‌లో అనేక ప్రధాన ఆలయాలు మరియు ఆకర్షణీయ కేంద్రాలు ఉన్నప్పటికీ. అయితే ఈ రోజు మనం ఇక్కడ ఉన్న ప్రసిద్ధ రాజీవ్ లోచన్ దేవాలయం గురించి మాట్లాడుకుందాం.
💠 రాజీవ్‌లోచన దేవాలయం చతుర్భుజంగా నిర్మించబడింది. ఇది శంఖం, చక్రం, గద మరియు పద్మాలతో నల్లరాతితో చేసిన నాలుగు చేతుల శ్రీ మహావిష్ణువు విగ్రహం.
💠 ప్రజల విశ్వాసాల ప్రకారం, రాజీవ్ లోచన్ ఆలయాన్ని విశ్వకర్మ స్వయంగా నిర్మించాడు.
రాజీవ్ లోచన్ దేవాలయం ప్రాచీన భారతీయ సంస్కృతి మరియు హస్తకళల యొక్క ఏకైక సంగమం. ఈ ఆలయంలో విష్ణువు విశ్రమిస్తాడని ప్రజల నమ్మకం.
🔅 ఆలయ చరిత్ర 🔅
💠 ఈ ఆలయం 5వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది.
ఈ ఆలయం లోపల 1197 యొక్క శాసనం ఉంది . ఈ ప్రదేశం యొక్క పురాతన పేరు కమల క్షేత్రం. విశ్వం ప్రారంభంలో విష్ణువు నాభి నుండి ఉద్భవించిన కమలం ఇక్కడ ఉందని మరియు బ్రహ్మా ఇక్కడ నుండి విశ్వాన్ని సృష్టించాడని నమ్ముతారు, అందుకే దీనికి కమలక్షేత్రం అని పేరు వచ్చింది. ప్యారీ నది, సొంధూర్ నది మరియు మహానది సంగమం అయిన రజిమ్ ఛత్తీస్‌గఢ్ యొక్క ప్రయాగగా పరిగణించబడుతుంది.
ఈ స్థలంలో అస్తికల నిమజ్జనం మరియు పిండ ప్రదానం, శ్రాద్ధ కర్మలు మరియు పిండతర్పణం నిర్వహిస్తారు.
💠 రాజీవ్లోచన్ దేవాలయంలో ఉత్తరం మరియు దక్షిణంలో ప్రవేశ ద్వారాలు ఉన్నాయి. మహామండపం మధ్యలో గరుడుడు ముకుళిత హస్తాలతో నిలబడి ఉన్నాడు. గర్భగుడిలో, రాజీవ్లోచన్ అంటే సింహాసనంపై విష్ణుమూర్తి ఉన్నాడు. ఈ విగ్రహం నల్లరాతితో చేసిన చతుర్భుజి విష్ణుమూర్తి. శంఖ, చక్ర, గద, పాదములను చేతిలో ఉన్నవాడు, లోచన నామముతో పూజింపబడువాడు. ఆలయానికి రెండు వైపులా పరిక్రమ మార్గం ఉంది.
మహామండపం పన్నెండు రాతి స్తంభాలతో నిర్మించబడింది.
💠 ఉత్తరం వైపున ఉన్న ద్వారంలోంచి బయటకు వస్తే సాక్షి గోపాల్‌ ఆలయం కనిపిస్తుంది. తరువాత, చుట్టూ నరసింహ అవతారం, బద్రీ అవతారం, వామనావతారం, వరాహ అవతారం ఉప ఆలయాలు ఉన్నాయి.
💠 రెండవ ప్రకారంలో రాజరాజేశ్వర్, సతీ మాత ఆలయం ఉన్నాయి.
దీని తరువాత నదుల వైపు వెళ్ళడానికి ఒక మార్గం ఉంది. ఇక్కడి ద్వారం పశ్చిమ దిశలో ఉన్న ప్రధాన మరియు పురాతన ద్వారం. దానిపై రజిమ్ పురాతన పేరు కమలక్షేత్ర పద్మావతి పూరి అని వ్రాయబడింది.
💠 నది ఒడ్డున భూతేశ్వర్ మరియు పంచేశ్వర్ నాథ్ మహాదేవ్ ఆలయాలు ఉన్నాయి మరియు త్రివేణి మధ్యలో కులేశ్వర్ నాథ్ మహాదేవ్ యొక్క శివలింగం ఉంది.
💠 రాజీవ్లోచన్ దేవాలయం ఇక్కడి దేవాలయాలన్నింటిలోకెల్లా పురాతనమైనది.
💠 రాజీవ్‌లోచన ఆలయంలో ఒక మూలలో, గజరాజు తన తొండంతో తామరపువ్వును పట్టుకొని ఉన్నట్టు విగ్రహాలు ఉంటాయి.
గజేంద్ర మోక్షాన్ని గుర్తుకు చేస్తూ గజరాజు పుష్పాలతో చతుర్భుజడైన శ్రీమహావిష్ణువుని ఆరాధిస్తున్న విగ్రహం దేశంలో ఇంకా ఎక్కడ ఉండదు. ఇది ఇక్కడి విశేషం.
💠 దీని గురించి ప్రముఖ కథనం ఇలా ఉంది : మొసలి చేత హింసించబడిన గజరాజు తన తొండంతో తామర పువ్వును పట్టుకుని రాజీవ్ లోచన్‌కు అందించాడు. ఈ తామర పువ్వు ద్వారా, గజరాజు తన బాధనంతా విష్ణువు ముందు విన్నవించాడు. ఆ సమయంలో విష్ణువు విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నాడు. మహాలక్ష్మి అతని పాదాలను నొక్కుతోంది. గజరాజు బాధను చూసిన దేవుడు వెంటనే లేచి చెప్పులు లేకుండా పరుగెత్తుకుంటూ ప్రస్తుతం రాజీవ లోచన ఆలయం ఉన్న ప్రాంతానికి చేరుకుని గజరాజును రక్షించాడు. గజేంద్రమోక్ష ఘట్టం ఈ ప్రదేశంలోనే జరిగింది అని ఈ ప్రాంత వాసుల నమ్మకం.
💠 త్రివేణి సంగమం మధ్యలో ఉన్న "కులేశ్వర్ మహాదేవ్" ఆలయం, దాని మహామండపం దగ్గర ఒక శాసనం ఉంది, దాని ప్రకారం ఈ ఆలయం 8-9వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది . ఆనాటి సాంకేతిక పరిజ్ఞానానికి ఈ దేవాలయం సజీవ సాక్ష్యం.
💠 రైలులో : రాయ్‌పూర్ రైల్వే స్టేషన్ నుండి 50 కి.మీ.
© Santosh Kumar