💠 మల్హర్ భారతదేశంలోని ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని బిలాస్‌పూర్ జిల్లాలో ఉన్న ఒక చిన్న పట్టణం . ఒకప్పుడు ప్రధాన నగరం మరియు 1వ సహస్రాబ్దిలో రాజధానిగా పనిచేసిన చరిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశం.
💠 శాసనాలు మరియు భారతీయ సాహిత్యంలో దీనిని మల్లార్, మల్లారి మరియు శరభాపూర్ అని పిలుస్తారు.
సమకాలీన కాలంలో, ఇది ఒక పురాతన కోట యొక్క పుట్టలు మరియు శిధిలాలు, పునరుద్ధరించబడిన రెండు శివాలయాలు మరియు హిందూ, జైన మరియు బౌద్ధ దేవాలయాల యొక్క ప్రధాన సమూహాల శిధిలాలతో కూడిన మ్యూజియం వంటి గ్రామంగా ఉంది.
దీనికి పురావస్తు ప్రాముఖ్యత కూడా ఉంది.
💠 శంఖం, చక్రం మరియు గద పట్టుకున్న నాలుగు చేతులతో విష్ణువు యొక్క పురాతన శిల్పం 200వ సంవత్సరం లో చత్తీస్‌గఢ్‌లోని మల్హర్‌లో కనుగొనబడింది.
💠 మల్హర్‌లోని 12వ శతాబ్దపు పాతాలేశ్వర దేవాలయం ప్రాచీన భారతీయ సాహిత్యంతో పాటు ఇతిహాసమైన రామాయణం, మహాభారతం మరియు ఇతర పురాణాలలో ఉత్తర భారతదేశంలోని పురాతన కోసల వంశపు రాజులు అయోధ్యను రాజధానిగా చేసుకుని కోసలాన్ని పాలించారు. శ్రీరామచంద్రుడు ఆ వంశానికి చెందిన రాజు, అతని పాత్ర మరియు కార్యకలాపాల ఆధారంగా రామాయణం వ్రాయబడింది. రాముడి తరువాత , రాజ్యాన్ని అతని ఇద్దరు కుమారులు, లవ మరియు కుశల మధ్య విభజించినట్లు చరిత్ర
💠 ఉత్తర కోసలు తన వాటాగా లవకు శ్రావస్తి నగరి రాజధానిగా ఉండగా కుశ దక్షిణ కోసలను అందుకున్నాడు. అతను ఉత్తర మరియు దక్షిణ భారతదేశాన్ని విభజించే వింధ్యపర్వత శ్రేణికి సమీపంలో కుశవ్రతే నదిపై తన కొత్త రాజధాని కుశస్థలిపురాన్ని స్థాపించాడు .
కుశస్థలిపురము ప్రస్తుత ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రంలోని బిలాస్‌పూర్ జిల్లాలో మల్హర్ అని గుర్తించబడింది .
💠 చతురస్రాకారంలో గర్భగుడి మరియు మండపం ఉన్నాయి.
గర్భగృహం లో శివలింగాన్ని మండపం కంటే తక్కువ స్థాయిలో ఉంచారు.
💠 ఇది బిలాసపూర్ నుండి ఆగ్నేయంగా 30 కిమీ దూరంలో గ్రామీణ భూభాగంలో ఉంది, ఇది భారతదేశ జాతీయ రహదారి 49 కి అనుసంధానించబడి ఉంది.
© Santosh Kumar