💠 ఈ దేవత గోవాలోని తిస్వాడిలో ఉన్న గాన్సిమ్ (గవాసి)కి చెందినదని చెప్పబడింది.
శ్రీ నవదుర్గ దేవాలయం పోండా తాలూకాలోని మడ్కై (పోర్చుగీస్ భాషలో మడ్కైమ్ అని ఉచ్ఛరిస్తారు) వద్ద ఉంది.
దాదాపు 500 సంవత్సరాల పురాతనమైన ఈ ఆలయం క్రీ.శ.1603లో పునరుద్ధరించబడింది.
💠 నేడు మడ్కైలో ఉన్న అద్భుతమైన ఆలయం, తల వంచి ఉన్న నవదుర్గకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
పురాణాల ప్రకారం, ఒక సంపన్నుడైన సారస్వత్ వ్యాపారి అమ్మవారి పాదాల వద్ద ఒక పువ్వును ఉంచినప్పుడు దేవత వ్యాపారి భక్తిని గుర్తిస్తూ తల వంచింది.
ఇప్పుడు కర్ణాటకలోని కొంకణి దేవాలయం (ఒకప్పుడు గోవాలోని బాణావలిలో ఉంది), కాత్యాయని బణేశ్వర్ వద్ద కూడా ఇదే విధమైన పురాణం ఉంది.
ఇక్కడ కాత్యాయనికి కూడా నవదుర్గ తల వంచి ఉంటుంది.
💠 స్థానిక పురాణాల ప్రకారం, మడ్కై గ్రామంలో నివసిస్తున్న దైవద్న్య బ్రాహ్మణ వర్గానికి చెందిన స్వర్ణకారుడు నవదుర్గా దేవి యొక్క ముసుగును తయారు చేయమని ఆలయ అధికారులు ఆదేశించారు.
స్వర్ణకారుని కలలో దేవత కనిపించి, తన కుమార్తె ముఖాన్ని పోలిన ముసుగును తయారు చేయమని చెప్పింది.
అతని కుమార్తె ముఖాన్ని పోలి ఉండే ముసుగు తయారు చేయబడింది, కానీ కొన్ని రోజుల తర్వాత అతని కుమార్తె బలహీనపడి చనిపోయింది.
ఆమె మరణంతో స్వర్ణకారుడు చాలా బాధపడ్డాడు.
💠 దేవి మరోసారి అతని ముందు ప్రత్యక్షమై, సంవత్సరానికి ఒకసారి తన కుమార్తెగా తన ఇంటికి వెళ్తానని చెప్పింది.
అందువల్ల సంప్రదాయం ప్రకారం ప్రతి సంవత్సరం కార్తీక శుక్ల అష్టమి రోజున స్వర్ణకారుని ఇంట్లో అమ్మవారి అదే ముసుగును స్వాగతిస్తారు.
ఈ రోజును మడ్కైకర్లు (గోల్డ్ స్మిత్ కుటుంబం) పెళ్లి చేసుకున్న అమ్మాయి తన తండ్రి ఇంటికి వచ్చిన విధంగానే జరుపుకుంటారు.
💠 మడ్కై (గోవా), కుండైమ్ (గోవా) మరియు రెడి (వెంగుర్ల - మహారాష్ట్ర)లో ఉన్న నవదుర్గాలు సరస్వత్ కులదేవతలుగా పరిగణించబడుతున్నాయి, అయితే మిగిలినవి గ్రామదేవతలు లేదా సాధారణ హిందూ దేవాలయాలు.
💠 నవదుర్గ గోవా & మహారాష్ట్రలో - భారతదేశంలోని అనేక గౌడ్ సరస్వత్ బ్రాహ్మణులు మరియు దైవాన్య బ్రాహ్మణులకు కులదేవత .
పోర్చుగీస్ వారి ఆచారాలలోకి బలవంతంగా మతమార్పిడి మరియు జోక్యం కారణంగా,
దేవతను ప్రస్తుత స్థలాలకు మార్చవలసి వచ్చింది.
గోవాకు ఉత్తరాన బయలుదేరిన సరస్వతులు మరియు దైవాన్యలు, తొమ్మిది వేర్వేరు ప్రదేశాలలో అమ్మవారి గౌరవార్థం ఒక ఆలయాన్ని స్థాపించారు మరియు ఆమెను ప్రతిష్టించారు.
ప్రస్తుతం ఉన్న కులపురుష దేవాలయం రెడి(మహారాష్ట్ర)లో ఉంది.
తమ కులపురుషులతో కలిసి గోవా తూర్పునకు వెళ్లిన ఇతర సరస్వతులు మరియు దైవజ్ఞులు దేవతకు అంకితం చేయబడిన ఆలయాన్ని స్థాపించారు.
💠 మడ్కైలోని నవదుర్గ ఆలయంలో పూజించబడే ప్రధాన దేవత దుర్గాదేవి యొక్క ఉగ్ర రూపం.
నవదుర్గా దేవిని మహిషాసురమర్దిని అని కూడా అంటారు.
శ్రీ నవదుర్గ విగ్రహం రాతితో నిర్మితమైంది.
ఇది 4 అడుగుల ఎత్తులో ఉంది.
నవదుర్గాదేవి మెడ కొద్దిగా ఎడమవైపుకు వంగి ఉంటుంది.
💠 ఆమె రూపంలో ఉన్న దేవత గోవాలో అత్యంత పూజ్యమైనది.
గణేష్, బేతాళ, నారాయణ, గ్రామపురుష్ మరియు రావల్నాథ్ ఈ ఆలయంలో పూజించబడే ఇతర దేవతలు.
💠 నవదుర్గ పల్లకిని ప్రతి నెల శుక్ల నవమి నాడు బయటకు తీస్తారు.
విద్యా చతుర్థి నుండి దశమి వరకు నవంబర్ నెలలో (కార్తీక మాసం) ఈ సమయంలో జరిగే వార్షిక జాత్ర కోసం వేలాది మంది భక్తులు మడ్కైలోని శ్రీ నవదుర్గ ఆలయానికి తరలివస్తారు.
ఇక్కడ అత్యంత వైభవంగా జరుపుకునే మరో పండుగ నవరాత్రి.
💠 ఆలయానికి చేరుకోవడానికి పోండా-రామనాథి-బందీవాడే-నాగేషి మీదుగా మడ్కైకి.(సుమారు 16 కి.మీ)
© Santosh Kumar