💠 ఆమి దేవాలయాన్ని మా అంబికా స్థాన్ అని కూడా అంటారు.
బీహార్‌లో ఉన్న 03 శక్తి పీఠాలలో ఇది ఒకటి (గయా- సర్వమంగళ, చిన్ మస్తిక - హజారీబాగ్, మరియు అంబికా భవాని -అమీ దిఘ్వారా ఛప్రా)
ఈ శక్తి పీఠం బీహార్ రాష్ట్రంలోని ఛప్రా నగరంలో ఉన్న ఆమి ప్రాంతంలో ఉంది. అందుకే ఈ పవిత్ర ప్రదేశాన్ని ఆమి మందిర్ అని కూడా అంటారు. హిందూ గ్రంథాలలో, మా అంబికా భవానీని అంబే, పార్వతి, గౌరీ, దుర్గ మొదలైన పేర్లతో పిలుస్తారు.
💠 అంబికా ఆస్థాన్ నుండి 3 కి.మీ దూరంలో 'దిఘ్వారా' అనే చిన్న పట్టణం కూడా ఉంది. గతంలో దీనిని 'దీర్గ్-ద్వారా' అని పిలిచేవారు, ఇది దక్ష యజ్ఞ ప్రాంతానికి ప్రధాన ద్వారం అని నమ్మకం.
⚜ స్థల పురాణం ⚜
💠 పౌరాణిక కథనాల ప్రకారం సతిదేవి శివుని కోసం తీవ్రమైన తపస్సు చేసి చివరకు శివుని వివాహం చేసుకుంది.
దక్షుడు శివునిపై ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి భారీ యాగాన్ని నిర్వహించాడు.
దక్షుడు శివుడు మరియు సతిదేవిని మినహా అందరి దేవతలను ఆహ్వానించాడు.
సతి దేవి యాగంలో ఉండాలనే కోరికను శివునికి తెలియజేసింది, దానిని ఆపడానికి శివుడు తన శాయశక్తులా ప్రయత్నించాడు కానీ సతిదేవి యాగానికి వెళ్ళింది. యాగానికి చేరుకున్న తర్వాత సతిదేవికి ఎవరూ స్వాగతం పలకలేదు. దీనితో పాటు దక్ష ప్రజాపతి కూడా శివుడిని అవమానించాడు.
💠 సతిదేవి తన భర్తను తన తండ్రి అవమానించడాన్ని సహించలేకపోయింది. అవమానానికి కోపోద్రిక్తురాలైన సతీదేవి అదే యాగకుండంలో దూకి ప్రాణత్యాగం చేసింది.
💠 ఈ విషయం తెలుసుకున్న శివుడు తీవ్రమైన ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశాడు. మరియు శివుని వీరభద్ర అవతారం దక్ష ప్రజాపతి యొక్క యాగాన్ని ధ్వంసం చేయడంతో పాటు అతని శిరస్సును నరికివేసింది. అక్కడ ఉన్న దేవతలందరి అభ్యర్థనల తరువాత, దక్షుడు తిరిగి బ్రతికాడు మరియు ఒక మేక తలని ఇచ్చాడు.
💠 దుఃఖంలో మునిగిపోయిన శివుడు సతీదేవి మృతదేహాని పైకి లేపి భయంకరమైన విలయతాండవం ప్రారంభించాడు. ఇది చూసిన దేవతలు ఈ విధ్వంసం నుండి తమను రక్షించమని విష్ణువును వేడుకున్నారు. దానిపై శ్రీమహావిష్ణువు తన సుదర్శన చక్రంతో సతి శరీరాన్ని 52 ముక్కలుగా నరికాడు.
శరీరంలోని వివిధ భాగాలు భారత ఉపఖండంలో (నేపాల్, శ్రీలంక, బంగ్లాదేశ్ మరియు పాకిస్థాన్‌తో సహా) అనేక ప్రదేశాలలో పడిపోయాయి మరియు శక్తి పీఠాలుగా స్థాపించబడ్డాయి. ఆ పీఠాలలో ఒకటి అంబికా మందిర్ లేదా మా అంబికా స్థాన్, దీనిని ఆమి మందిర్ అని కూడా పిలుస్తారు.
పురాతన కథలు ఈ ఆలయం దక్ష ప్రజాపతి యొక్క చితిపై నెలకొని ఉందని చెబుతున్నాయి.
💠 ఇక్కడ ప్రధాన దేవత సతీ అంబికా భవాని. పూజించే విగ్రహం మట్టితో చేసిన "పిండ" రూపంలో ఉంటుంది.
ఇక్కడ పార్వతి యొక్క కటి-ప్రదేశం (మధ్య భాగం) పడిపోయింది. ఇక్కడ విగ్రహం తొమ్మిది పిండాలతో ఉంటుంది. చాలా విచిత్రమైన ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, ఈ ఆలయం ఖాట్మండులోని శివుని పశుపతినాథ్ ఆలయం, వారణాసిలోని విశ్వనాథ్ ఆలయం మరియు డియోఘర్‌లోని బైద్యనాథ్ ధామ్ సమాన దూరంలో ఉన్న ప్రదేశంలో ఉంది.
మరియు మనం మూడు శివాలయాలను కలుపుతూ ఒక ఊహాత్మక రేఖను గీసినట్లయితే, అది అంబికా ఆలయ మధ్యలో ఉండగా సమబాహు త్రిభుజం అవుతుంది.
💠 ఈ ఆలయంలో ద్వాపర యుగంలో దక్ష ప్రజాపతి నిర్మించిన యజ్ఞ కుండం ఉంది.
ఈ ఆలయం గంగా నది ఒడ్డున అన్ని వైపుల నుండి చుట్టుముట్టబడిన కోట నిర్మాణంలో ఉంది. వరద సమయంలో కూడా గంగా నది కోటను తాకదని నమ్ముతారు.
💠 ఇక్కడ పూజలు చేసిన వారి కోరికలు దేవత ద్వారా నెరవేరుతాయని ఆలయానికి సంబంధించిన ఒక నమ్మకం. అందుకే దసరా సందర్భంగా వివిధ ప్రాంతాల నుండి భక్తులు దైవానుగ్రహం పొందేందుకు ఇక్కడకు తరలివస్తారు.
💠 ఆలయానికి సమీపంలో ఒక పెద్ద తోట ఉంది, అందులో లోతైన మరియు విశాలమైన బావి ఉంది. స్థానిక ప్రజల ప్రకారం, ఈ బావి ఎప్పుడూ ఎండిపోదు, మరియు ఇది సంవత్సరం పొడవునా నీటితో నిండి ఉంటుంది.
💠 యజ్ఞ కుండ్ : ఈ ప్రదేశంలో మనకు ఒక యాగ కుండ్ కనిపిస్తుంది. కుండ్‌లో భక్తులు సమర్పించే నీరు దానంతట అదే మాయమైపోతుందని, ఇది ఇక్కడి ప్రత్యేకత అని భక్తుల నమ్మకం. భక్తులు దీనిని అమీ అంబికా భవానీ అద్భుతంగా భావిస్తారు.
💠 మహాశివరాత్రి సందర్భంగా ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు ఇక్కడికి వస్తుంటారు. ఒక వైపు నుండి వధువు(అమ్మవారు) సిద్ధమవుతుంది మరియు మరొక వైపు నుండి వరుడు ( శివుడు) వస్తాడు, దీనితో వివాహ వేడుక మొత్తం పవిత్రమైన హిందూ పద్ధతిలో నిర్వహించబడుతుంది. పగలు, రాత్రి అన్న తేడా లేకుండా ఉత్సవాలు జరుగుతాయి. ఈ సమయంలో, శివ ఊరేగింపు ప్రధాన ఆకర్షణగా ఉంటుంది.
💠 ఆలయం మూడు వైపులా గంగా నదిచే చుట్టుముట్టబడిన కోట నిర్మాణంలో ఉంది.
ఇక్కడ వరదల సమయంలో కూడా గంగ ఎప్పుడూ కోటను తాకదు.
💠 ఇది బీహార్ రాజధాని నగరం పాట్నా నుండి 50 కిమీ దూరంలో ఉన్న జాతీయ రహదారి నంబర్ 19 పై ఉంది.
ఆలయానికి 5 కిమీ దూరంలో ఉన్న దిఘ్వారా రైల్వే స్టేషన్ సమీప రైలు కేంద్రం.
© Santosh Kumar